greenvet-hanoi
Chuyên gia thú y
Voi Khăm Bun phải sống ! Khăm Bun cố lên !
Vừa qua có nhiều tin, bài và dư luận về số phận của một cá thể Voi Khăm Bun (tên khoa học Elaphas Maximus - một trong những loài có trong Sách Đỏ Việt Nam và thế giới) bị thương nặng phần bàn chân trước trái sau hơn một năm đã chữa trị theo các phương thuốc dân gian nhưng vết thương không khỏi. Voi Khăm Bun được đưa về Liên Đoàn Xiếc Việt Nam tại Hà nội chăm sóc và điều trị hơn ba năm, đã có lúc tưởng như khỏi hoàn toàn, nhưng gần đây tình trạng vết thương lại xấu đi và diễn biến phức tạp.
Bác sỹ Greenvet được Liên Đoàn Xiếc Việt Nam mời cộng tác với tư cách đại diện chuyên môn của website Vietpet.com- Cộng đồng những người yêu thú cưng Việt nam, tham khảo ý kiến các chuyên gia nước ngoài, cung cấp các tài liệu chuyên về chăm sóc, phòng trị các bệnh về chân của voi.
Phần viết dưới đây về hiện trạng vết thương, những khó khăn và khả năng cứu chữa cho Khăm Bun tổng hợp từ các tài liệu, trao đổi và ý kiến của các chuyên gia nước ngoài, các cơ quan đầu ngành của Thú Y Việt nam với mục đích : " Chữa khỏi bệnh cho Khăm Bun góp phần bảo vệ thiên nhiên, bảo tồn động vật quý hiếm".
Đó là ý kiến của Tiến sĩ Jonathan Cracknell, Giám đốc Động vật học Marwell Wildlife, Vương Quốc Anh, Cố vấn Thú Y cho Hội Chuyên Khoa Voi và động vật có vú BIAZA, Cố vấn cho Dự án Voi Toàn cầu và Tiến sĩ Michael Lynch, Bác sĩ Thú Y sở Thú Melbourne Australia, ông đã tham gia điều trị một cá thể voi có bệnh ở chân gần giống như Voi Khăm Bun.
Tổ chức Động vật Châu Á ( Animals Asia Foundation ) đã giúp Liên Đoàn Xiếc Việt Nam mời hai Chuyên Gia đầu ngành Voi Thế Giới nói trên trực tiếp thăm khám lâm sàng, nghiên cứu tài liệu và có văn bản ngày 8/5/2009 đánh giá tình trạng voi Khăm Bun như sau:
- Dù vết thương bẫy thòng lọng gây ra gần như đã liền lại quanh chân, vẫn còn một vết thương hở không lành được, trên da đã nhiễm trùng, sưng tấy sâu chừng 5 cm, mưng mủ chảy ra nhỏ giọt từ vết thương. Trên lòng bàn chân trái là một vết nứt rất sâu. Ít nhất một ngón chân đã bị hủy và những ngón chân còn lại đều biến dạng. Nhiều khả năng xương chân cũng bị tổn thương và nhiễm trùng.
- Cả hai chuyên gia khi được hỏi đều tin rằng: Những vần đề ở chân của Voi Khăm Bun đều đặc biệt nghiêm trọng. Hai Ông khẩn thiết yêu cầu Việt nam hãy tìm sự trợ giúp từ các chuyên gia trên thế giới về chăm sóc và điều trị voi.
Bác sỹ Thú Y Nathan Henry đến từ Hoa - Kỳ với cùng nhận định : Lý do chữa trị kéo dài tới vài năm không khỏi vết thương có thể do viêm tổn thương nhiễm trùng xương. Không loại trừ có dị vật bên trong.
KHẢ NĂNG CỨU CHỮA CHO VOI KHĂM BUN.
Vì cơ thể nặng nề luôn dồn vào bốn chân, nên chăm sóc, phòng và điều trị bệnh về chân của loài voi là khó khăn và nan giải nhất trong các bệnh của voi, đặc biệt những con voi không được nuôi trong điều kiện hoàn toàn tự nhiên, hoang dã ( Captive Elephants ).
Tiến sĩ Jonathan Cracknell và Tiến sĩ Michael Lynch cho biết:" Điều trị hiệu quả các vấn đề ở chân voi thường phải mất nhiều năm cùng với sự chăm sóc thú y hợp lý, điều kiện nuôi dưỡng tốt, khẩu phần ăn thích hợp cùng với huấn luyện hành vi để giảm căng thẳng gây ra trong thời gian điều trị".
Hai ông đã nêu ra những biện pháp điều trị vết thương cụ thể, chi tiết : xử lý sát trùng vết thương, sử dụng kháng sinh... và những thay đổi cần thiết về cách chăm sóc, chuồng trại và huấn luyện hành vi.
Phẫu thuật cho Voi Khăm Bun để xác định rõ nguyên nhân viêm nhiễm trùng lâu ngày, loại bỏ phần mô chết, dị vật nếu có là ý kiến chung của các chuyên gia đã khám cho Voi Khăm Bun. Tuy nhiên việc gây mê cho voi tiềm ẩn nhiều nguy cơ nên việc phẫu thuật chân voi cần có các bác sỹ thú y giàu kinh nghiệm đảm nhiệm.
NHỮNG KHÓ KHĂN.
1. Về chẩn đoán bệnh.
Thạc sỹ Nguyễn Hải Đăng ( Liên Đoàn Xiếc Việt Nam ) cho biết: ngoài phẫu thuật hiện không có máy móc nào dùng chẩn đoán hình ảnh ( X-quang, siêu âm, chụp cắt lớp...) để xác định nguyên nhân vết thương nhiễm trùng kéo dài ở chân voi.
2. Về điều trị bệnh.
Vi khuẩn gây viêm ở chân voi Khăm Bun đã kháng lại với hầu hết các loại kháng sinh, kể cả kháng sinh thế hệ mới. Trung Tâm Chẩn đoán Thú Y Trung Ương ( Cục Thú Y ) đã lấy mẫu dịch mủ ở chân voi phát hiện có vi khuẩn Streptococcus sp, Clostridium pefringen, E. coli, Shigenlla sp. Thử Kháng sinh đồ các loại vi khuẩn này đã kháng thuốc: Ciprofloxacin, Pefloxacin, Enrofloxacin, Penicillin, Kanamycin, Tetracyclin, Clidamycin, Colistin là những thuốc kháng sinh thông dụng.
3. Về Phẫu thuật.
Việt nam chưa có các bác sỹ thú y chuyên, có nhiều kinh nghiệm phẫu thuật chân voi.
Hậu phẫu là một khó khăn vì voi rất dễ tự phá hủy hoặc làm hỏng, nhiễm trùng vết phẫu thuật. Thạc sỹ Nguyễn Hải Đăng đã thiết kế loại "ủng đặc biệt" cho voi sau phẫu thuật.
THUẬN LỢI CĂN BẢN
Voi Khăm Bun đang được cả nước quan tâm. Việc chăm sóc, chữa chạy cứu cái chân của voi Khăm Bun không còn trong phạm vi của Liên Đoàn Xiếc Việt Nam nữa mà là trách nhiệm của tất cả chúng ta - những người yêu thiên nhiên thiết tha với bảo tồn động vật quý hiếm.
Voi Khăm Bun phải sống ! Khăm Bun cố lên !
Bác sỹ Thú Y Hoàng Ngọc Báu- Vietpet.com