Huấn luyện các động tác cơ bản ban đầu cho chó là có ý nghĩa hết sức quan trọng, nhằm rèn luyện cho chó có kỷ luật cao, hạn chế những hành vi hoang dã, rèn luyện cho chó cả về thể lực, cho chó vận động cơ bắp nở nang, phát triển cân đối, có tính linh hoạt, dũng cảm, bền bỉ. Việc huấn luyện các động tác cơ bản cho chó làm cơ sở cho chó tăng thêm mối quan hệ thân thiết giữa chủ và chó. Viêc huân luyên ban đâù cân có xích “kỷ luât” đê đeo vào cô chó làm cho chó học thuôc bài nhanh hơn. Thông thương chó tư 6 tháng tuôỉ là có thê băt đâù cho tâp các đông tác cơ bản. Tuy nhiên tôí kỵ viêc đánh đâp chó.
I. HUẤN LUYỆN ÐỘNG TÁC ÐI THEO
Mục đích dạy chó căn cứ vào khẩu lệnh, hiệu tay của huấn luyện viên, luôn luôn đi bên cạnh, bên trái huấn luyện viên, không cho chó tiến vượt lên và cũng không tụt lùi phía sau, hoặc tùy tiện bỏ chạy đi nơi khác. Ðộng tác có tác dụng kiềm chế không cho chó tự do, và có tính kỷ luât cao, chó không bỏ vị trí, bảo vệ chủ hoặc chạy đi xa ngoài vòng kiểm soát của chủ.
1. Phương pháp huấn luyện: – Huấn luyện viên tay cầm dây cương tiến lên, vừa đi vừa hô khẩu hiệu “theo”. Nêú chó đi ngang huấn luyện viên thì hô “giỏi”, khen nó; nếu chó đi vượt lên thì giật khẽ cương, hô khẩu lệnh “chậm”; nếu chó đi tụt xuống, giật khẽ giây cương hô khẩu lệnh “nhanh” và “theo”. Cứ tập đi tập lại nhiều lần như vậy, khi chó đã đi chính xác, dần dần chuyển ra đường hoặc bãi rộng để huấn luyện. – Dắt chó ra bãi tập cho làm quen bãi, sau móc dây cương dắt chó đi theo nhiều lượt. Khi chó đã nghe khẩu lệnh đi theo tốt thì dần dần mở dây cương (móc xích), nếu thấy chó vẫn giữ được vị trí chính xác cùng đi song song bên cạnh huấn luyện viên, thì khen thưởng và cho ăn thịt. Ðồng thời huấn luyện các hình thức đi nhanh, đi chậm, chạy rẽ trái rẽ phải, dừng lại đi tiếp, v.v… Tập cho đến khi huấn luyện viên đi hình thức gì mà chó vẫn tiếp tục chấp hành lệnh đi theo thuan thuc.
2. Uốn nắn sai sót: – Trong khi đi theo thấy chó có hiện tượng chạy vượt lên, hoặc tụt lùi xuống phía sau, hoặc sợ sệt tránh huấn luyện viên, thì cần tìm nguyên nhân do giật cương quá mạnh, kích thích chó đau hoặc việc quản lý hàng ngày gây ra tập quán xấu, cần phải sửa ngay, bằng cách cầm thịt ở tay khen thưởng cho chó, kết hợp vuốt ve ôn hòa làm cho chó hết sợ sệt. – Ðối với những chó thuộc loại hình thần kinh hưng phấn mạnh thường bị ảnh hưởng kích thích ngoài lôi cuốn, có hiện tượng muốn chạy bỏ hoặc giằng dây cương thì khi huấn luyện viên đi theo chưa nên thả móc xích vội, đợi khi nào chó có kỷ luật tốt mới bỏ dây cương.
II. HUẤN LUYỆN ĐỘNG TÁC NGỒI
Huấn luyện cho chó ngồi căn cứ vào khẩu lệnh hiệu tay của huấn luyện viên (ngồi bên cạnh trước huấn luyện viên (HLV)).
1. Phương pháp huấn luyện: – Ðể chó đứng bên trái HLV, tay phải cầm vòng cổ chó khi kéo lên, tay trái ấn mông chó xuống hô khẩu lệnh “ngồi”, khi chó ngồi, thì khen thưởng cho ăn thịt và vuốt ve khuyến khích chó hoàn thành động tác. – Ðể chó đứng phía trước, tay trái nắm dây cương kéo cổ chó ngẩng lên, tay phải cầm miếng thịt dử kích thích kết hợp hô khẩu lệnh “ngồi”, khi chó nghển lên đòi ăn thịt thì tự nó sẽ ngồi xuống, HLV thưởng cho nó ăn và cứ luyện tập nhiều lần như vậy cho đến khi chó nghe lệnh tự ngồi thì thôi. – Hằng ngày cho chó ăn, HLV giơ cao chậu cơm, chó muốn ăn tỏ ra phấn khởi cao độ, đòi ăn nhảy chồm chồm liên tiếp, chân sau chịu sức nặng của toàn thân mông để chấm mông xuống đất muốn ngồi, thì nhân cơ hội ấy hô khẩu lệnh ngồi kết hợp với hiệu tay giơ ngang mặt chó. Khi chó ngồi, HLV khen thưởng hạ chậu cơm cho chó ăn ngay. – Sau khi cho chó dạo chơi, huấn luyện viên gọi chó lại, tay phải vỗ vào ngực chó, tay trái ấn mông chó xuống tay phải ẩy ngực chó lên, hô khẩu lệnh “ngồi” thì chó sẽ tự ngồi xuống.
2. Uốn nắn sai sót: – Một số chó ngồi vẹo mông, hoặc chân sau thò ra ngoài không chính xác, cần phải sửa để tránh tập quán xấu. Huấn luyện viên dùng chân trái khẽ gạt chân chó vào, hoặc lấy đầu ngón chân cái bấm vào chân chó, nó sẽ co lại. Ðối với những con chó sai nhiều, có thể để chó ngồi sát vào chân tường bên trái huấn luyện viên, do vướng tường chó không ngồi vẹo đít ra ngoài hoặc thò chân ra ngoài, dần dần chó thành tập quán ngồi chính xác. – Có trường hợp chó sợ sệt, thường ngồi cách xa hoặc ngoảnh mặt đi nơi khác, thái độ khúm núm. Huấn luyện viên cần kịp thời khen thưởng vuốt xem cho ăn, khẩu lệnh ôn hòa, tránh cưỡng bức chó hoăc đánh đâp.
III. HUẤN LUYỆN ĐỘNG TÁC NẰM :
Mục đích huấn luyện cho chó có tính phục tùng cao, nằm xuống hoặc ngồi dậy theo lệnh.
1. Phương pháp huấn luyện: HLV quỳ xuống để chó ngồi bên trái, tay trái nắm vòng cổ chó, tay phải cầm thịt dử cho chó nhìn thấy, hạ tay thấp xuống đất trước mặt chó, đồng thời hô khẩu lệnh “nằm”. Nếu chó nằm xuống thì lấy thịt ở tay HLV thưởng cho nó ăn và khen “giỏi”. Chờ một lát sau, tay trái cầm lấy giây khẽ kéo cố chó lên, ra lệnh cho chó ngồi. Sau tiếp tục tập nhiều lần như vậy. – HLV để chó ngồi bên cạnh, quỳ chân xuống, tay trái nắm vòng cổ chó và đè khuỷu tay lên lưng chó, tay phải cầm hai chân trước chó kéo từ từ xuống và hô khẩu lệnh “nằm”. Do lưng chó bị đè xuống, chân bị kéo chó sẽ nằm, lập tức khen thưởng. Huấn luyện làm đi làm lại nhiều lần. – HLV để chó ngồi phía trước mặt mình cúi hoặc ngồi xổm. Tay trái cầm dây cương, tay phải cầm thịt để hấp dẫn chó, khi chó nhoài ra lấy thịt ăn thì từ từ nằm xuống. HLV kịp thời hô khẩu lệnh “nằm”, thưởng thịt cho nó ăn. Sau lệnh cho chó ngồi rồi tiếp tục huấn luyện cho đến khi chó tiếp thu được động tác.
2. Uốn nắn sai sót: Khi mới bắt đầu huấn luyện, có một số chó nằm xiêu vẹo hoặc nằm tự do, nằm ngửa giơ 4 chân lên đùa nghịch, trường hợp này HLV cho chó nằm lại và không nhờn với chó, hoặc lợi dụng bờ tường để huấn luyện, một bên là tường, một bên chân HLV ở giữa là chó, do vướng hai bên nên chó không có điều kiện nằm tự do. – Có một số chó khi nằm thường tự do nằm soài, mõm để sát đất, đầu không ngẩng lên. Trường hợp này HLV hô khẩu lệnh chú ý để chó ngóc đầu nhìn phía trước. Hoặc nếu trường hợp chó mệt mỏi thì tạm thời cho nghỉ, sau tiếp tục tập.
Xem thêm nhiều thông tin hữu ích tại Kênh Chó Mèo
I. HUẤN LUYỆN ÐỘNG TÁC ÐI THEO
Mục đích dạy chó căn cứ vào khẩu lệnh, hiệu tay của huấn luyện viên, luôn luôn đi bên cạnh, bên trái huấn luyện viên, không cho chó tiến vượt lên và cũng không tụt lùi phía sau, hoặc tùy tiện bỏ chạy đi nơi khác. Ðộng tác có tác dụng kiềm chế không cho chó tự do, và có tính kỷ luât cao, chó không bỏ vị trí, bảo vệ chủ hoặc chạy đi xa ngoài vòng kiểm soát của chủ.
1. Phương pháp huấn luyện: – Huấn luyện viên tay cầm dây cương tiến lên, vừa đi vừa hô khẩu hiệu “theo”. Nêú chó đi ngang huấn luyện viên thì hô “giỏi”, khen nó; nếu chó đi vượt lên thì giật khẽ cương, hô khẩu lệnh “chậm”; nếu chó đi tụt xuống, giật khẽ giây cương hô khẩu lệnh “nhanh” và “theo”. Cứ tập đi tập lại nhiều lần như vậy, khi chó đã đi chính xác, dần dần chuyển ra đường hoặc bãi rộng để huấn luyện. – Dắt chó ra bãi tập cho làm quen bãi, sau móc dây cương dắt chó đi theo nhiều lượt. Khi chó đã nghe khẩu lệnh đi theo tốt thì dần dần mở dây cương (móc xích), nếu thấy chó vẫn giữ được vị trí chính xác cùng đi song song bên cạnh huấn luyện viên, thì khen thưởng và cho ăn thịt. Ðồng thời huấn luyện các hình thức đi nhanh, đi chậm, chạy rẽ trái rẽ phải, dừng lại đi tiếp, v.v… Tập cho đến khi huấn luyện viên đi hình thức gì mà chó vẫn tiếp tục chấp hành lệnh đi theo thuan thuc.
2. Uốn nắn sai sót: – Trong khi đi theo thấy chó có hiện tượng chạy vượt lên, hoặc tụt lùi xuống phía sau, hoặc sợ sệt tránh huấn luyện viên, thì cần tìm nguyên nhân do giật cương quá mạnh, kích thích chó đau hoặc việc quản lý hàng ngày gây ra tập quán xấu, cần phải sửa ngay, bằng cách cầm thịt ở tay khen thưởng cho chó, kết hợp vuốt ve ôn hòa làm cho chó hết sợ sệt. – Ðối với những chó thuộc loại hình thần kinh hưng phấn mạnh thường bị ảnh hưởng kích thích ngoài lôi cuốn, có hiện tượng muốn chạy bỏ hoặc giằng dây cương thì khi huấn luyện viên đi theo chưa nên thả móc xích vội, đợi khi nào chó có kỷ luật tốt mới bỏ dây cương.
II. HUẤN LUYỆN ĐỘNG TÁC NGỒI
Huấn luyện cho chó ngồi căn cứ vào khẩu lệnh hiệu tay của huấn luyện viên (ngồi bên cạnh trước huấn luyện viên (HLV)).
1. Phương pháp huấn luyện: – Ðể chó đứng bên trái HLV, tay phải cầm vòng cổ chó khi kéo lên, tay trái ấn mông chó xuống hô khẩu lệnh “ngồi”, khi chó ngồi, thì khen thưởng cho ăn thịt và vuốt ve khuyến khích chó hoàn thành động tác. – Ðể chó đứng phía trước, tay trái nắm dây cương kéo cổ chó ngẩng lên, tay phải cầm miếng thịt dử kích thích kết hợp hô khẩu lệnh “ngồi”, khi chó nghển lên đòi ăn thịt thì tự nó sẽ ngồi xuống, HLV thưởng cho nó ăn và cứ luyện tập nhiều lần như vậy cho đến khi chó nghe lệnh tự ngồi thì thôi. – Hằng ngày cho chó ăn, HLV giơ cao chậu cơm, chó muốn ăn tỏ ra phấn khởi cao độ, đòi ăn nhảy chồm chồm liên tiếp, chân sau chịu sức nặng của toàn thân mông để chấm mông xuống đất muốn ngồi, thì nhân cơ hội ấy hô khẩu lệnh ngồi kết hợp với hiệu tay giơ ngang mặt chó. Khi chó ngồi, HLV khen thưởng hạ chậu cơm cho chó ăn ngay. – Sau khi cho chó dạo chơi, huấn luyện viên gọi chó lại, tay phải vỗ vào ngực chó, tay trái ấn mông chó xuống tay phải ẩy ngực chó lên, hô khẩu lệnh “ngồi” thì chó sẽ tự ngồi xuống.
2. Uốn nắn sai sót: – Một số chó ngồi vẹo mông, hoặc chân sau thò ra ngoài không chính xác, cần phải sửa để tránh tập quán xấu. Huấn luyện viên dùng chân trái khẽ gạt chân chó vào, hoặc lấy đầu ngón chân cái bấm vào chân chó, nó sẽ co lại. Ðối với những con chó sai nhiều, có thể để chó ngồi sát vào chân tường bên trái huấn luyện viên, do vướng tường chó không ngồi vẹo đít ra ngoài hoặc thò chân ra ngoài, dần dần chó thành tập quán ngồi chính xác. – Có trường hợp chó sợ sệt, thường ngồi cách xa hoặc ngoảnh mặt đi nơi khác, thái độ khúm núm. Huấn luyện viên cần kịp thời khen thưởng vuốt xem cho ăn, khẩu lệnh ôn hòa, tránh cưỡng bức chó hoăc đánh đâp.
III. HUẤN LUYỆN ĐỘNG TÁC NẰM :
Mục đích huấn luyện cho chó có tính phục tùng cao, nằm xuống hoặc ngồi dậy theo lệnh.
1. Phương pháp huấn luyện: HLV quỳ xuống để chó ngồi bên trái, tay trái nắm vòng cổ chó, tay phải cầm thịt dử cho chó nhìn thấy, hạ tay thấp xuống đất trước mặt chó, đồng thời hô khẩu lệnh “nằm”. Nếu chó nằm xuống thì lấy thịt ở tay HLV thưởng cho nó ăn và khen “giỏi”. Chờ một lát sau, tay trái cầm lấy giây khẽ kéo cố chó lên, ra lệnh cho chó ngồi. Sau tiếp tục tập nhiều lần như vậy. – HLV để chó ngồi bên cạnh, quỳ chân xuống, tay trái nắm vòng cổ chó và đè khuỷu tay lên lưng chó, tay phải cầm hai chân trước chó kéo từ từ xuống và hô khẩu lệnh “nằm”. Do lưng chó bị đè xuống, chân bị kéo chó sẽ nằm, lập tức khen thưởng. Huấn luyện làm đi làm lại nhiều lần. – HLV để chó ngồi phía trước mặt mình cúi hoặc ngồi xổm. Tay trái cầm dây cương, tay phải cầm thịt để hấp dẫn chó, khi chó nhoài ra lấy thịt ăn thì từ từ nằm xuống. HLV kịp thời hô khẩu lệnh “nằm”, thưởng thịt cho nó ăn. Sau lệnh cho chó ngồi rồi tiếp tục huấn luyện cho đến khi chó tiếp thu được động tác.
2. Uốn nắn sai sót: Khi mới bắt đầu huấn luyện, có một số chó nằm xiêu vẹo hoặc nằm tự do, nằm ngửa giơ 4 chân lên đùa nghịch, trường hợp này HLV cho chó nằm lại và không nhờn với chó, hoặc lợi dụng bờ tường để huấn luyện, một bên là tường, một bên chân HLV ở giữa là chó, do vướng hai bên nên chó không có điều kiện nằm tự do. – Có một số chó khi nằm thường tự do nằm soài, mõm để sát đất, đầu không ngẩng lên. Trường hợp này HLV hô khẩu lệnh chú ý để chó ngóc đầu nhìn phía trước. Hoặc nếu trường hợp chó mệt mỏi thì tạm thời cho nghỉ, sau tiếp tục tập.
Xem thêm nhiều thông tin hữu ích tại Kênh Chó Mèo