• Chào mừng bạn Khách đến với diễn đàn, chúc bạn vui vẻ sinh hoạt cùng cộng đồng Vietpet.
    Diễn đàn đã có sẵn cơ sở dữ liệu tương đối lớn về các vấn đề thường gặp như thú y, huấn luyện, chăm sóc thú cưng..., bạn Khách vui lòng tìm đọc kỹ trước khi gửi câu hỏi.
    Lưu ý: Diễn đàn không chấp nhận ngôn ngữ chat, bài viết không có nội dung ( bài spam).

Dog Breeder

Nuôi chó Giống

Breeders chân chính không coi nặng thắng thua thì họ không qua tâm lắm về giám khảo, bởi vì đi show ngoài giám khảo chấm điểm con chó của mình còn có khán giả và những breeders khác chấm điểm chó của mình ở trong lòng, và mình cũng chấm điểm chó của mình và những con chó khác, nhiều khi chó của mình không phải là nhà vô địch trong mắt giám khảo nhưng lại là vô địch trong lòng khán giả và những breeders khác . Vì vậy bạn thường thấy người thắng giải thường hay chụp hình chung với giám khảo, để cho thấy giám khảo này chấm con chó của bạn, tên của giám khảo càng uy tín thì giải của bạn càng có giá trị .
Trong giới breeder lâu năm và uy tín rất ít khi đi show con chó họ mua về cho dù nó rất đẹp, họ chỉ show chó chính tay họ nhân giống ra mà thôi, vì show chó người khác tức là show giùm người ta, con chó thắng giải thì người nhân giống ra nó (breeder) được danh dự chứ người chủ mua nó không có danh dự gì hết . Trừ khi con chó đó có liên quan tới những con chó của mình trong gia phả, hay là chó của bạn bè trong nhóm . Những người mới vô nghề thì hay show những con chó mua vì họ chưa có chó, nhưng có 1 số breeders chuyên môn đi mua chó đẹp về show lấy tiếng để bán chó con cao giá, mục đích chủ yếu của họ là kiếm tiền .

Đọc những dòng này của Bạn , mình rất tâm đắc .Trông người rồi nghĩ đến ta .
Hy vọng Việt Nam mình sẽ có nhiều người tâm huyết để làm nên lịch sử .
 

Neapolitan

Active Member
Mấy bài trước nói về người ta làm breeder, hôm nay tôi sẽ nói tới bạn muốn làm breeder, tôi sẽ đem kinh nghiệm của mình chia sẽ với các bạn .

Nếu bạn muốn nuôi chó để kiếm tiền, điều này không dễ đối với những người nặng lòng với con chó của mình . Đã nói làm ăn thì phải nói tới lời, lỗ, không ai muốn làm ăn bị lỗ hết, vậy khi bạn có 1 con chó bạn nuôi từ nhỏ, cùng bạng trải qua những giờ tập luyện đổ mồ hôi, rồi cùng bạn tung hoành ở các show, chia sẽ những vinh quang lẫn cay đắng, nó coi bạn như người thân nhất, nó sẽ liều mạng bảo vệ bạn và người thân của bạn, nó coi nhà bạn là nơi nó sống và sẽ chết ở đó . Sau khi nó thành 1 con chó vô địch, nó đã mang lại cho bạn danh dự và tiền bạc khi bạn bán con của nó, giờ nó ở tuổi trung niên, bạn đã có thế hệ sau này của nó để sẳn sàng nhân giống, nói chung là nó không còn giá trị lợi dụng nhiều nữa, khi có người trả giá cao để mua nó, bạn có nỡ lòng bán nó hay không ? Lúc này bạn sẽ tiến thoái lưỡng nan, bán thì thương, giữ thì tiếc .... tiền, tại mục đích của bạn nuôi chó là kiếm tiền mà . Rồi sau này khi biết nó không được đối xử tốt hay bị trao tay liên tục, cuối cùng chết ở 1 nơi lạnh lẽo nào đó, nơi mà nó không nghĩ là nhà của nó, nửa đêm giựt mình thức giấc bạn có nhớ tới nó hay không ?

Mua bán chó lớn là chuyện thường thấy ở giới breeder, làm vậy mới trao đổi blood lines (giòng chó), mới có nhiều cơ hội tạo ra những con chó đẹp, tuy biết vậy nhưng đối với 1 số người đó là điều họ làm không nổi .

Những con chó già hết khả năng sinh sản (kiếm tiền) thì nuôi chỉ tốn cơm gạo mà thôi , tốn chổ và tốn tiền bác sĩ nữa, vì vậy bạn sẽ thấy có nhiều con chó cái khoảng 4 tuổi được bán ra ngoài, tất cả đều nằm trong tính toán của breeder, ban lúc này là được giá nhất vì nó còn đẻ được vài lứa nữa, nhưng tuổi này đã băt đầu khó đẻ và cho ra ít con, hên thì đẻ 1, 2 lứa nữa, xui thì không đẻ nữa, nuôi chật chổ mà thôi, bán đi mua chó trẻ khác là có lợi nhất .

Rồi khi 1 con chó già không đáng giá 1 xu nào, nó bị bịnh phải tốn nhiều tiền chửa trị, bạn có chịu bỏ tiền ra chửa cho nó hay không, nếu bạn nuôi 1, 2con thì không sao, nhưng nuôi vài chục con thì là chuyện khác, nếu không muốn cầm gáo thì phải tính toán thiệt hơn .
Vì vậy nếu bạn muốn nuôi nhiều chó, nhưng bạn dùng tình thương là chính, bạn phải thật là giỏi thì mới bán được chó giá cao, vậy mới đủ trang trãi chi phí . Chưa vô nghề ai cũng nghĩ mình giỏi, nhưng thực tế thí rất khó, đâu có đơn giản mua 1 con chó $2000 về cho nó đẻ bá giá bèo $1000 1 con, đẻ 5 con là có lời rồi, còn nhiều lứa nữa chứ, đâu có kiếm tiền dễ như vậy, chó không phải là hàng hoá, ban con chó ra phải đi kèm với tình thương và trách nhiệm, bạn có ngủ ngon không khi biết bán con chó cho người ta vài hôm nó lăn ra chết, hay là nó bịnh hoài, hay là nó cắn trẻ con . Có nhiều người không cần biết tới chuyện này, nó xui hay nó ngu không biết dạy chó là chuyện của nó, nhưng có nhiều người làm không được, vậy bạn đã chuẩn bị tâm lý để vào cuộc chưa ?

Đó là chưa kể bạn chưa có kinh nghiệm, nuôi chó không đẻ, chó chết, chó xấu ...... bạn có thể sạt nghiệp như chơi .



Nếu bạn không nghĩ tới kiếm tiền, chỉ nuôi vì đam mê, muốn làm 1 cái gì đó cho giống chó mà bạn yêu thích, (đương nhiên kiếm được tiền thì cũng tốt, nhưng đó chỉ là chuyện phụ thôi), đây là cách tốt nhất cho sự khởi đầu . Bạn hãy chuẩn bị tiền bạc cho sự đam mê này, có thể bạn sẽ lỗ trong nhiều năm đầu, và chưa chắc gì bạn có thể breed ra 1 con chó đẹp trong suốt cả cuộc đời của mình . Đó là chưa nói tới sự cạnh tranh khốc liệt của những trại lớn, nhiều vốn, trao đổi mua bán chó liên tục, còn bạn thì chỉ quanh quẩn vài conm sống chết với nó, rât khó cạnh tranh . Nhưng lỗ trong phạm vi dự tính thì coi như đó là 1 thú đam mê thôi, thay vì chơi xe, chơi giàn máy, chơi cá ..... cũng tốn vậy . Nhưng bù lại bạn không bị áp lực của lời lỗ, không bị áp lực của đồng tiến, bạn chơi chỉ để mà chơi, những kẻ ra trận với tinh thần như vậy cũng rất đáng sợ, bạn nhiều khi sẽ gặt hái thành công rất bất ngờ . Nếu chuẩn bị đầy đủ kiến thức, chịu khó học hỏi, bạn nhất định sẽ thành công .


(bài sau tôi sẽ nói về lựa giống chó, lựa chó con, những gì cần chuẩn bị trước khi bước vô cuộc chơi)
 

Neapolitan

Active Member
Thường thì người ta hay chọn giống chó mình yêu thích để breed, nếu đã từng nuôi giống đó trước kia rồi thì rất tốt, còn không thì phải tìm hiểu kỹ . Tìm hiểu coi guống chó này có dễ nuôi hay không ? có nhiều vấn đề sức khoẻ hay không, có dễ nhân giống và dễ tạo ra 1 con chó chuẩn hay không ? Có nhiều giống chó không thể tự phối giống mà phải làm nhân tạo, và không thể đẻ tự nhiên mà phải mổ . Có nhiều loại rất khó nhân giống ra 1 con đẹp, những con chó đi show khác 1 trời 1 vực với những con nuôi trong gia đình, thậm chí mua chó con của những con chó cha mẹ đẹp về lớn lên nó khác xa với cha mẹ nó, breed những loại này nếu không giỏi sẽ rất dễ nản lòng .

Khi đã chọn loại chó để breed rồi thì bắt đầu mua chó, thường thì có 3 loại chó mua để nhân giống: chó lớn, chó trẻ và chó con .

- Chó lớn đã trưởng thành là tốt nhất vì mình biết chính xác con chó đó ra sao, nhưng nếu không có kinh nghiệm thì rất dễ bị lừa vì chó có vấn đề họ mới bán, còn mua những con họ thật đẹp thì giá rất cao, thường cao hơn giá trị thật sự của nó .


- Chó trẻ khoảng từ 8 tháng tới 18 tháng cũng phải cần có kinh nghiệm nhìn chó và hiểu về laọi chó đó cũng như giòng chó đó thì mới nên mua, có nhiều giòng khi nhỏ rất xấu, nhưng lớn lên đẹp, nhưng cũng có nhiều giòng khi nhỏ rất đẹp nhưng lớn lên xấu, mua loại này mắc hơn chó con nhưng rẽ hơn chó lớn, cơ hôi cao hơn mua 1 con chó con vài tuần vì ít nhất mình biết được 1 phần sự phát triển của nó . Loại này có thể là là do breeder giữ lại những con đẹp trong bầy, khi nó lớn lên 1 cghút họ không vừa ý nên bán, nếu thật sự như vậy cũng không sao, nó có thể vẫn tốt hơn nhiều con khác vì đã được breeder tuyễn lựa từ nhỏ, quan trọng là mình phải biết tại sao họ không thích nó nữa . Cũng có nhiều con bán bị ế lúc nhỏ, để hoài rồi nó 6, 7 tháng, breeder nó nổ là con nó giữ lại giờ muốn bán .

- Mua chó con là nhiều may rủi nhất, vì không ai có thể biết khi lớn lên nó ra sao, nhiều breeder lâu năm cũng bị lầm hoài, thường thì những bầy tốt breeder sẽ giữ lại vài con đẹp hay chỉ bán cho người quen, hay người họ cảm thấy thích, nếu bạn lấy được lòng breeder và biết vài chiêu lựa chó con thì bạn sẽ có cơ hội có được những con chó con đẹp . Tôi sẽ chia sẻ kinh nghiệm với bạn ở phần sau .

Nuôi chó con sướng ở chổ là mình được nuôi nó từ nhỏ tới lớn, được dạy nó theo ý của mình, nếu bạn nuôi những loại chó khổng lồ và dữ dằn thì nuôi từ nhỏ là tốt nhất .
 

Neapolitan

Active Member
Khi mua chó cần tìm hiểu 3 vấn đề chính:

1- Bản thân con chó (hay chó con)

2- Dòng giống của nó, gia phả nó tốt thì cơ hội nó lớn lên và sinh ra chó con tốt sẽ cao hơn . Coi cha mẹ, ông bà nó có đi 1 line hay không ? ví dụ ông cố nội, ông nội, cha nó có quan hệ trực hệ hay không ? nếu ông bà nó đều đẹp và trực hệ, chứng tỏ sự di truyền của line đó ổn định về chó đẹp .

3- Breeder: 1 breeder tốt sẽ nhân giống ra những con chó tốt, phải coi cái line của breeder này nghiêng về phần nào của giống chó đó . Vì dụ như line của họ chó con nào cũng dữ, hay con nào cũng hiền (vì tuỳ vào sở thích của breeder, họ không thích chó dữ thì họ sẽ không thích breed những con dữ) . Coi line của họ chó đa số là sung, thích chạy nhảy hay tính đầm ? những điều này có thích hợp với bạn không ? Về hình dáng cũng vậy, có breeder thích chó cao, lùn, to ngang, đầu to .... vv .... (nhưng đều nằm trong tiêu chuẩn)

Coi họ có giữ cho mình 1 line của riêng mình hay không ? hay chỉ đi mua chó đẹp về breed cho dễ bán ? thường breeder giữ line cho trại của mình là những người đặt nhiều tâm huyết vào đó, sàng lọc kỹ và hiểu rõ cha mẹ, ông bà nhiều đời của con chó đó . Có 1 line, nhưng line đó có đẹp hay không thì lại là chuyện khác .

Coi họ đã từng bred ra những con đẹp hay không ?

Coi họ có thật thà hay không ? hỏi họ về dòng chó của họ có ưu khuyết điểm gì ? những bệnh thông thường mà dòng chó họ hay mắc phải, hỏi họ bầy chó này có gì tốt ? ưu khuyết điểm của cha mẹ ? Không có dòng chó hay con chó nào hoàn hảo, vì vậy nếu họ nói cái gì cũng tốt là nói láo . Sự thật thà của breeder rất khó nhận ra, tất cả tuỳ thuộc vào kinh nghiệm nuôi chó và kinh nghiệm đường đời của bạn, khi nói chuyện với họ để ý coi họ thường nhắc tới cái gì của giống chó đó ? nếu họ thường nhắc tới tình yêu chó, lo lắng cho tiêu chuẩn của giống cho đó, hỏi bạn rất nhiều câu hỏi, lo lắng chó của họ khi về nhà bạn sẽ không được chăm sóc đúng cách, những breeders không phải có tiền là họ bán cho mình, có thể "tạm" tin được là thật thà (thật thà và giỏi lại là 2 chuyện khác nhau). Nếu họ nói nhiều tới các chiến tích chó họ đạt được, nói về lợi nhuận bạn có thể kiếm được khi mua chó của họ, "Ca" con chó của họ lên tận mây xanh .... bạn hãy coi chừng bị "thuốc" . Breeder thật thà thì mình có thể "tạm" tin vào gia phả chó của họ .

Coi họ đã breed chó lâu năm chưa, có nhiều kinh nghiệm hay không ? Rất nhiều breeders "nổ" về sự lâu năm của họ . Ví dụ như họ nuôi 1 con chó nào đó là pet ở trong nhà 15 năm, họ không hề bred hay biết 1 chút gì về breed chó, sau đó họ mới quyết định breed chó, họ mua 1 con về cho nó đẻ và tự "phong" cho mình là breeder 15 năm kinh nghiệm . Hay là họ chỉ là backyard breeder lâu năm, breed tầm bậy tầm bạ, không hề đi show hay lo lắng cho loại chó họ breed, năm nay họ đổi ý, mua 1 con chó đẹp để đi show, vậy là tự phong cho mình 15 năm kinh nghiệm Show Breeder, đã nói là show breeder thì phải đi show, hỏi họ hình show của 15 năm trước đâu ?

Coi họ có trách nhiệm cho con chó họ bán cho mình không ? có sẳn sàng chỉ dẫn về chăm sóc, nuôi dưỡng, giúp bạn trả lời mọi thắc mắc về giống chó đó sau này hay không ? Nếu bạn mua để làm giống thì phải coi họ có sẳn sàng hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm nhân giống cho bạn hay không ? (căn bản thôi, không ai chỉ hết kinh nghiệm xương máu cho bạn miễn phí đâu)

Kinh nghiệm của tôi là breeder, khi có 1 người mới chơi kết dòng chó của 1 breeder nào đó, đó là lúc dễ "thuốc" nó nhất, họ sẽ tận tình hướng dẫn nó breed chó (ba xạo thôi, nhưng làm cho nó tin 100%), bày cho nó mua con này, con kia về nhân giống sẽ cho ra chó tuyệt vời, nó sẽ mua rất nhiều chó của họ, có thể là những con họ sắp vứt đi, còn sau này có cho ra chó đẹp không thì hậu xét, không cho ra chó đẹp thì nói tại nó xui thôi, cùng lắm chửi nhau 1 trận rồi chơi tình vờ, đường ai nấy đi, thằng kia ngậm ngùi cho 1 bài học đắt tiền .

Đôi khi 1 bầy chó cha mẹ nó không sáng giá gì mấy, nhưng bạn tin vào breeder, tin vào tài phán đoán và lựa chọn của họ, bạn vẫn có thể mua chó của họ khi bạn đã đặt niền tin vào breeder .
 

Neapolitan

Active Member
Mua chó lớn: mặc kệ nó thắng bao nhiêu giải thưởng, breeder (hay chủ của nó) nổi tiếng cở nào, khi mua bạn phải kiểm tra toàn bộ sức khoẻ của nó, yêu cầu chủ nó chụp X-ray hip (xương hông) và xương cùi chỏ, nếu là chó đực thì phải thử tinh trùng, còn chó cái thì chịu thua không cách nào thử nó còn đẻ nữa hay không, chó cái có cách đi rọi buồng trứng, nhưng cách này chỉ phát hiện ra những con buồng trứng có vấn đề rõ ràng mà thôi, còn không thì rất khó phát hiện . Mua chó lớn thường bị gạt tuổi chó, chó 5 tuổi nhưng họ nói 4 tuổi, nhiều khi họ dùng giấy của con khác cùng cha mẹ nhưng khác bầy .

Nếu bạn hỏi tôi breeder đó là 1 giám khảo nổi tiếng, 1 breeder tiếng tăm lừng lẫy mình có thể tin họ không ? câu trả lời của tôi là: Không tin ai hết, trừ khi họ là bạn lâu năm của mình, dân breed chó nỗi tiếng là có 2 mặt . Tôi biết vài giám khảo dog show, nhưng sổ đen của họ trong giới breeder lâu năm còn dầy hơn cuốn sổ điện thoại, điều nay dân mới chơi không bao giờ biết .

Nếu bạn chưa đủ kinh nghiệm đi lại trên giang hồ thì tôi khuyên bạn đừng nên mua những con mắc tiền vội, hãy chơi những con thường hay chó con để rút kinh nghiệm trước, nghề chơi chó này nói chuyện 5, 10 năm trở lên ... chứ không phải chuyện năm bửa nửa tháng . Tôi chưa từng thấy 1 breeder nào mới mà breed ra được 1 con thật đẹp, tôi đã từng chứng kiến nhiều breeders mới giàu có, họ mua rất nhiều chó nổi tiếng về nhưng cuối cùng cũng chẳng bao giờ breed ra những con chó đẹp . Bạn cứ nhìn những con nổi tiếng hiện tại thì biết thôi .

Mua chó trẻ: nếu bạn chưa có kinh nghiệm cũng sẽ rất khó mua, tốt nhất là nhờ ai có kinh nghiệm chịu giúp bạn đi coi và cho ý kiến, nhớ cũng kiểm tra sức khoẻ và tính tình của nó .

Mua chó con: Breeder là quan trọng nhất, nhiều bạn sẽ không đồng ý với tôi, chó cha mẹ nó nổi tiếng như vậy thì mua chó con là đẹp rồi, breeder nào cũng có khác gì đâu ?

1 bầy chó từ cha mẹ đẹp chỉ có vài con đẹp thôi, số còn lại cũng rất thường, có khi còn xấu nữa, nhiều breeders họ không bao giờ công bố chính xác số chó con của những bầy đẹp đâu, ví dụ như đẻ 7 con họ chỉ nói có 5 con thôi, khi bạn tơi mua họ cho bạn coi 5 con và cho bạn lựa con đẹp nhất trong số 5 con đó, vậy là bạn tin rằng mình đã lựa được 1 con đẹp nhất (first pick) . Đó là chưa nói con chó bạn đem về không phải là chó trong bầy đó, nhất là khi nhập chó từ nước khác về .

Khi mua chó bạn phải giả nai như tin vào breeder lắm, thử coi họ nói gì (còn tin và mua hay không là quyền của mình) . Hỏi họ coi bầy nầy họ thấy như thế nào ? bao nhiêu con đủ tiêu chuẩn, chó con ngã về phía cha hay mẹ nhiều ..... sau đó nhờ họ lựa giùm cho mình 1 con đẹp nhất, rồi hỏi họ con đó có gì đặc biệt, sau đó bạn giả vờ nói tao cũng thích con kia (con bạn thích thật), hỏi họ coi hai con khác nhau cái gì ? ưu khuyết điểm ra sao ? Kêu họ dự đoán 2 con lớn lên sẽ như thế nào? dựa vào điều gì mà họ đoán như vậy ? Tuỳ vào kinh nghiệm và trình độ của bạn, bạn sẽ xác định breeder đó thật thà hay bố láo . Có nhiều breeders cũng đóng kịch tuyệt vời lắm, hỏi mua chó làm giống họ nói chỉ có 1 , 2 con đẹp đáng làm giống thôi, những con kia rất thường .... nhưng khổ nỗi ai mua họ cũng nói vậy, bán tới con cuối cùng rồi họ cũng nói đó là con đẹp nhất .

Cách tốt nhất lựa chó con là tới tận nơi, trươc tiên là coi cha mẹ nó, (không có cha thì ít nhất cũng phải có chó mẹ ở đó, còn không thì đừng nên mua, mặc kệ breeder viện lý do gì để giải thích), cha mẹ tính tình ra sao, sức khoẻ có tốt không ? (thường thì người săn chó đẹp họ đã tới coi cha mẹ từ trước khi nó phối giống rồi)

- Lựa tính tình: nếu có thể thì xin với breeder tới lựa chó lúc chó con ăn, lúc ăn là lúc nó bộc lộ tính tình rõ nhất, con nào nhút nhát, hung dữ hay gan dạ nhưng trầm tỉnh đều sẽ nhìn ra được, con nào chạy lung tung, ăn mỗi chổ 1 chút, rượt cắn mấy con khác, la sủa um sùm: đó là những con hung dữ . Con nào bị rượt thì chạy, hay đứng xa chờ mấy con kia ăn xong mới dám tới: nhút nhát . Con nào đứng yên 1 chổ ăn tô của mình, nhưng đứa nào tới gần là nó gầm gừ đuổi đi, còn ngoan cố giành ăn thì nó sẽ phập liền, con kia bỏ chạy thì thôi không rượt nữa: đó là những con trầm tỉnh, và gan dạ .

Nếu không tới được lúc nó đang ăn cũng không sao, có nhiều cách thử tính tình chó con lắm, như kêu nó lại rồi bất ngờ vổ tay 1 cái thật mạnh trước mắt nó, con nhát sẽ cong đuôi bỏ chạy, con dữ sẽ chồm tới cắn tay mình, con gan dạ nhưng không dữ thì tỉnh bơ hay khựng lại 1 chút . Hay là lật ngữa nó ra, dùng tay giử nó khoảng nửa phút, con dữ sẽ gầm gừ, cắn tay bạn để thoát ra, con nhát sẽ kêu la vùng vẫy, con bình tỉnh sẽ vùng vẫy thoát ra nhưng không gầm gừ hay nôn nóng thoát ra cho nhanh . Hay là thẩy trái banh coi trong bầy con nào phóng theo trước, rồi mình lấy banh từ miệng nó ra, con nào gầm gừ là dữ, buông ra liền là nhát, chơi kéo co trái banh với mình nhưng không gầm gừ là tốt .

Nên nhớ chó nhát hay dữ lúc nhỏ thì lớn lên sẽ vậy, quá dữ và nhát đều không tốt . Đừng nghĩ chó dữ mình dạy nó đúng thì nó sẽ ok, nhiều khi sự hung dữ của nó bị đè lại tiềm ẩn bên trong mà thôi, khi có cơ hội bị đánh thức thì nó sẽ bộc lộ tính hung dữ ra liền . (thường thì nó sẽ bộc lộ khi mình không ngờ nhất)

- Lựa sức khoẻ: phải coi con chó có khoẻ mạnh không, lông sáng, mướt . Mắt sáng lanh lợi, không có ghèn . Hậu môn khô ráo, không ửng đỏ . Lưỡi hồng, miệng không có mùi hôi . Coi nó đi dứng, chạy nhảy có linh hoạt hay không ? 1 con chó có khung xương tốt nó sẽ đứng cả nửa tiếng chơi mà không cần ngồi xuống, những con đứng 1 chút đã ngồi, hay ngồi nhiều hơn đứng là yếu . Khi nó nằm mình bất ngờ kêu nó coi nó chồm dậy có nhanh không ? có mạnh không ? những con xương mạnh sẽ bật dậy như 1 cái lò xo .
 

Neapolitan

Active Member
Nếu bạn mua làm giống thì phải tìm hiểu kỹ tiêu chuẩn của 1 con Show quality puppy của giống chó đó trước khi mua để biêt như thế nào là 1 con chó con có triễn vọng, 1 con chó có triễn vọng chưa chắc lớn lên sẽ đúng tiêu chuẩn, nhưng cơ hội vẫn cao hơn những con chó con kém chất lượng . Mua chó giống phải kiểm tra tinh hoàn nếu là chó đực, kiểm tra hàm răng coi đúng tiêu chuẩn hay không ? lưng thẳng, nhượng ở chân sau phải dài và thẳng góc, bước đi phải đẹp, chân giở lên cao khi đi, lưng thẳng khi bước đi .....

Theo kinh nghiệm của tôi thì đa số các giống chó cái đầu là quan trọng nhất, vì vậy phải để ý đều này .

Độ to và rắn chắc của xương cũng rât quan trọng, cho dù đó là 1 con chó nhỏ như Chiahuahua, nhiều con chó con bụ bẩm hay có nhiều lông khiến ta khó đánh giá chính xác xương của nó, cách tốt nhất là nhìn vô ngón chân của nó, ngón chân không bị lớp mỡ và lông bao phủ, ngón chân to tức là xương to, nhìn vô đuôi của nó ở phần sát cột sống, đuôi to tức là xương sống nó to .

Mua chó con làm giống bạn phải chuẩn bị tâm lý lớn lên nó không đủ tiêu chuẩn để nhân giống . Nếu bạn chơi đam mê theo kiển "con nhà nghèo" (giống như tôi ... hehehe), bạn nên mua 2 con chó cái thay vì mua 1 con cái, 1 con đực, vì chưa chắc gì con đực đó lớn lên sẽ đẹp, mua 2 con cái thì cơ hội có chó tốt cao hơn gấp đôi mua 1 con, với lại chó cái vừa đủ tiêu chuẩn là nhân giống được rồi . Sau đó bạn tìm những con chó đực đẹp để trả tiền phối giống cho chó cái của mình, những con đẹp này chưa chắc gì suốt đời mình tạo ra được, sao không đi với nó để lấy dòng giống của nó chứ . Làm chủ chó cái mình biết rõ bầy chó con của mình, có thể giử lại những con mình thích ... và từ từ sàng lọc lại, đó là con đường hơi dài nhưng chắc cú nhất .

Làm breeder phải học rất nhiều thứ, từ cách chăm sóc chó, chó con, cách nhân giống, phải có kiến thức về loại chó đó, phải biết nhìn chó, nhìn 1 cái là biết chó từ dòng nổi tiếng nào ra . Phải biết nhìn chó con, biết con nào lớn lên sẽ ra sao (điều này rất quan trọng, quyết định 1 breeder có thành công hay không) . Rất nhiều thứ không thể kể hết ra đây, học suốt đời cũng không hết .

Đối với tôi, nhân giống ra 1 con đủ tiêu chuẩn, tìm được người chủ cũng yêu thích nó như tôi yêu thích nó, người chủ mới sẽ hảnh diện khi sở hữu 1 con chó thông minh mạnh khoẻ ... là tôi mãn nguyện rồi . (Nếu có ngày nào đó chó tôi nổi tiếng thế giới thì càng tốt, nói "không muốn" mất công các bạn nói tôi xạo .... hihihihi .)

Kỹ thuật nhân giống thì chẳng có bao nhiêu hết, chỉ loanh quanh:

- Inbreed: nhân giống trực hệ, con X cha, con X mẹ, anh em ruột đi với nhau . Line breed: anh em họ đi với nhau, cô, chú đi với cháu, ông bà đi với cháu . Nên nhớ IB và LB là con dao 2 lưỡi, nó có thể giúp bạn thành công và cũng có thể chấm dứt sự nghiệp breeder của bạn, nếu chưa tìm hiểu kỹ thì đừng có đụng tới nó .

Out cross: đi với dòng chó khác, con đẹp đi với con đẹp "hy vọng" cho ra chó con đẹp, bù trừ: con cao đi với con lùn "hy vọng" đẻ ra con trung bình .... Như tôi đã nói, breed chó không lúc nào cũng 1 + 1 = 2, cảm giác trời cho là vô cùng quan trọng . Breed chó là 1 nghệ thuật, đã nói là nghệ thuật thì năng khiếu chiếm phần quan trọng nhất .

Trên lý thuyết thì không có gì bí mật hết, bí mật là breeder họ breed con nào với con nào bạn khó lòng mà biết sự thật . Đừng nghĩ luật lệ khó khăn của các hiệp hội và kỹ thuật DNA sẽ làm khó được breeder giấu bí mật của họ, cũng đừng nghĩ rằng nếu có gì bạn sẽ lên internet nói ra sự thật khi họ gạt bạn, họ sẽ bị mất uy tín, họ là những người kinh nghiệm chiến trường đầy mình, có thể chơi ngược lại bạn từ kẻ bị hại thành kẻ có tội đó . Kể bạn 1 chuyện nghe chơi, có thằng kia mới chơi mua chó của 1 thằng breeder tà phái (nhưng nguỵ trang rất khéo, dân mới chơi không tài nào biết được), thằng mới chơi mua con chó về vài hôm sau chết, nó gọi thằng kia đòi tiền lại, bị thằng kia kêu nó đi ăn c.... đi (xin lỗi các bạn, nhưng đây là sự thật) . Thằng kia lên net hê lên, nhưng nó mới chơi nên kỹ thuật chăm sóc và chuồng trại không đúng, bị băng của tụi tà phái dựa vào đó nhảy vô bề hội đồng, cuối cùng nó là người bị hại nhưng biến thành ..... kẻ ngược đãi chó con khiến nó bị chết .


Bây giờ có lẽ bạn đã biết sơ về giới breeder ở bên này, chúc bạn thành công .
 
Bây giờ có lẽ bạn đã biết sơ về giới breeder ở bên này, chúc bạn thành công .
Rất cảm kích vì những sẽ chia của anh nhưng biết sơ sơ thì chắc có lẽ chưa đủ đô đâu anh Neo.Mong anh sẽ tiếp tục cập nhật thêm nữa vì những gì anh viết rất thu hút và bổ ích.Cám ơn anh!
 

my_lucky

Active Member
cảm ơn anh nhiều!

Rất cảm ơn anh Neapolitan vì những bài viết chia sẻ của anh, có thể anh cảm thấy những điều mà anh vừa chia sẻ với ace trên diễn đàn chỉ là những kiến thức căn bản nhưng, có rất nhiều ace trên diễn đàn trong đó có em sau khi đọc những bài viết bổ ích của anh thì sực tỉnh và chợt nhận ra rằng : tưởng là mình đã biết kha khá, vậy mà hoá ra mình lại có quá nhiều điều chưa biết.Thay mặt những người còn thiếu nhiều kiến thức về breed như em, một lần nữa cảm ơn anh nhiều.Thân!
 

Neapolitan

Active Member
Nếu có dịp tôi sẽ chia sẻ thêm những gì tôi biết . Cám ơn các bạn đã theo dỏi đề tài này .
 
Cảm ơn bác về những bài viết thật bổ ích..

Em xin hỏi thêm bác về một vấn đề. Theo quy định của FCI hoặc AKC... nếu em muốn mua 1 cặp chó thuần chủng được đăng ký giấy theo loại có thể sinh sản, em phải chứng minh những gì? Sau đó, nếu cặp chó đó sinh chó con, chó con có thể được cấp chứng nhận của FCI không? Trong trường hợp em ở VN và VN chưa tham gia FCI.

Trước đây có 1 bài dịch của 1 thành viên trên diễn đàn đã nói về vấn đề này nhưng em chưa được rõ lắm, nguyên văn:
Exceptions are granted in cases where the breeder of dogs resides in a country which does not have an FCI recognized stud book. This breeder may register the litter in a country which keeps a stud book recognized by the FCI.

Trường hợp ngoại lệ được chấp nhận trong trường hợp nếu người chủ chó cư trú tại một quốc gia chưa được FCI cấp giấy phép. Người chủ có thể đăng ký cho đàn chó con tại quốc gia khác nơi đã được FCI chấp thuận.
Mong bác giải đáp giùm em, cảm ơn bác nhiều :)
 

Neapolitan

Active Member
Cảm ơn bác về những bài viết thật bổ ích..

Em xin hỏi thêm bác về một vấn đề. Theo quy định của FCI hoặc AKC... nếu em muốn mua 1 cặp chó thuần chủng được đăng ký giấy theo loại có thể sinh sản, em phải chứng minh những gì? Sau đó, nếu cặp chó đó sinh chó con, chó con có thể được cấp chứng nhận của FCI không? Trong trường hợp em ở VN và VN chưa tham gia FCI.

Trước đây có 1 bài dịch của 1 thành viên trên diễn đàn đã nói về vấn đề này nhưng em chưa được rõ lắm, nguyên văn:


Mong bác giải đáp giùm em, cảm ơn bác nhiều :)
Bạn muốn mua chó làm giống bạn không cần phải chứng minh bất cứ điều gì vớii FCI hay Akc hết, quan trọng là breeders mà bạn muốn mua làm giống đó chịu bán cho bạn . Bạn đọc thêm bài Các laọi giấy khai sinh cho chó, ở đó tui có nói về AKC breeders khi bán chó làm giống, còn FCI breeder thì thường ở châu Âu, châu Á và Nam Mỹ thì tui không rành .

Em ở VN, và VN chưa gia nhập FCI thì trên nguyên tắc em sẽ không làm được giấy FCI khi chó con sinh ra .

Tui biết có 1 nước sẽ làm giấy cho chó con mà cha mẹ nó có giấy FCI và chó con không sinh ra ở nước đó (tui chỉ biết 1 nước thôi, còn có bao nhiêu nước như vậy nữa thì tui không biết) . Nhưng giấy của nước này không có uy tín, rất nhiều nước trên thế giới không chấp nhận tờ giấy FCI của nước này . Vì đây là cách làm ăn không đàng hoàng, không uy tín, nên tui không thể chỉ bạn (và tui cũng không rõ tại sao FCI lại để họ làm như vậy) .

Bạn tốt nhất là nên hỏi VKA ở VN, vì tui chỉ rành về AKC và CKC thôi . Chuyện này là chuyện giấy tờ ở VN, bạn nên hỏi VKA sẽ tốt hơn, vì không biết những tờ giấy được làm kiểu như vậy có được VKA chấp nhận hay không khi sau này VN gia nhập FCI .
 
Cấp Gia phả Cho Chó Sinh ở VN

Em ở VN, và VN chưa gia nhập FCI thì trên nguyên tắc em sẽ không làm được giấy FCI khi chó con sinh ra .
Bạn tốt nhất là nên hỏi VKA ở VN, vì tui chỉ rành về AKC và CKC thôi . Chuyện này là chuyện giấy tờ ở VN, bạn nên hỏi VKA sẽ tốt hơn, vì không biết những tờ giấy được làm kiểu như vậy có được VKA chấp nhận hay không khi sau này VN gia nhập FCI .

Theo ý kiến cá nhân , nếu là " người nuôi chó giống " chuyên nghiệp , chánh hiệu Con Nai Vàng , thì thời gian từ lúc các bạn nhập chó lúc nhỏ đến lúc cặp Chó Giống đến " tuổi phối giống " là 1-2 năm tuỳ theo giống chó , thì mình nghỉ đến lúc đó Chắc VKA có thể giúp cộng đồng nuôi chó về việc Cấp Gia Phả (Pedigree) chính thức cho Các Puppy Chó Sinh ở VN . Vì ta đã có Gia phả của Chó Cha ,Chó mẹ nhập khẩu rồi
Các Bạn chờ nhé !:blusshing::blusshing::blusshing:
 
...

Em ở VN, và VN chưa gia nhập FCI thì trên nguyên tắc em sẽ không làm được giấy FCI khi chó con sinh ra .

Tui biết có 1 nước sẽ làm giấy cho chó con mà cha mẹ nó có giấy FCI và chó con không sinh ra ở nước đó (tui chỉ biết 1 nước thôi, còn có bao nhiêu nước như vậy nữa thì tui không biết) . Nhưng giấy của nước này không có uy tín, rất nhiều nước trên thế giới không chấp nhận tờ giấy FCI của nước này . Vì đây là cách làm ăn không đàng hoàng, không uy tín, nên tui không thể chỉ bạn (và tui cũng không rõ tại sao FCI lại để họ làm như vậy) ...
Đúng là em ở Vn mà VN chưa gia nhập FCI thì chó con sẽ ko được FCI cấp giấy. Nhưng trong quy định của FCI như em đã trích dẫn có phần ngoại trừ...theo em hiểu có nghĩa là nếu chó bố mẹ đã được cấp giấy của FCI, sau đó sinh chó con ở quốc gia chưa gia nhập FCI, thì FCI vẫn cho phép đàn chó con được cấp giấy ở một quốc gia thứ ba đã gia nhập FCI...

Đó là em hiểu như vậy, dựa trên văn bản của FCI, tuy nhiên chính vì VN chưa gia nhập FCI nên em không biết phải tìm gặp ai, ở đâu để có thể hỏi cho rõ về vấn đề này. Anh Neapolitan ở nước ngoài, lại là một breeder chuyên nghiệp, quen biết nhiều, nếu có dịp hỏi giúp một ai đó rành về việc này giùm em được không ạ :) cũng là để những người chơi khác có cùng mục đích như em ở VN có thể hiểu rõ hơn. Cảm ơn anh :)
 
Theo ý kiến cá nhân , nếu là " người nuôi chó giống " chuyên nghiệp , chánh hiệu Con Nai Vàng , thì thời gian từ lúc các bạn nhập chó lúc nhỏ đến lúc cặp Chó Giống đến " tuổi phối giống " là 1-2 năm tuỳ theo giống chó , thì mình nghỉ đến lúc đó Chắc VKA có thể giúp cộng đồng nuôi chó về việc Cấp Gia Phả (Pedigree) chính thức cho Các Puppy Chó Sinh ở VN . Vì ta đã có Gia phả của Chó Cha ,Chó mẹ nhập khẩu rồi
Các Bạn chờ nhé !:blusshing::blusshing::blusshing:
Như bác nói "nếu là người nuôi chó giống chuyên nghiệp" ... vậy nếu em không phải là người như vậy, chỉ là nuôi chơi thôi, thì liệu VKA có thể giúp về việc này không ạ?
Mà việc em đang hỏi là liệu chó con có thể được cấp giấy FCI hay không? chứ không phải là liệu VKA có cấp giấy cho đàn chó con có chó bố mẹ đăng ký FCI hay không ( cái này đồng nghĩa với việc liệu VKA có chấp nhận giấy của FCI hay không đó, đáng nhẽ phải ngược lại chứ)
 

Neapolitan

Active Member
Đúng là em ở Vn mà VN chưa gia nhập FCI thì chó con sẽ ko được FCI cấp giấy. Nhưng trong quy định của FCI như em đã trích dẫn có phần ngoại trừ...theo em hiểu có nghĩa là nếu chó bố mẹ đã được cấp giấy của FCI, sau đó sinh chó con ở quốc gia chưa gia nhập FCI, thì FCI vẫn cho phép đàn chó con được cấp giấy ở một quốc gia thứ ba đã gia nhập FCI...

Đó là em hiểu như vậy, dựa trên văn bản của FCI, tuy nhiên chính vì VN chưa gia nhập FCI nên em không biết phải tìm gặp ai, ở đâu để có thể hỏi cho rõ về vấn đề này. Anh Neapolitan ở nước ngoài, lại là một breeder chuyên nghiệp, quen biết nhiều, nếu có dịp hỏi giúp một ai đó rành về việc này giùm em được không ạ :) cũng là để những người chơi khác có cùng mục đích như em ở VN có thể hiểu rõ hơn. Cảm ơn anh :)
Tui không rành về FCI lắm bạn ơi, tại chó của tui không có làm giấy FCI nên không nghiên cứu kỹ . Tui không muốn đưa bạn những thông tin mà tui không biết chính xác 100% . Nghe nói VKA đang xin gia nhập FCI, họ phải rành luật của FCI, bạn nên hỏi họ sẽ tốt hơn .
 

greenvet-hanoi

Chuyên gia thú y
Em rất thích những bài viết của bác bởi nội dung của nó nhưng thực sự mong bác hạn chế tối đa dùng ngoại ngữ,hoặc là bác cố gắng dịch sang tiếng Việt vì em và một số người thực sự là dốt ngoại ngữ lắm ( không được học Anh ngữ ) . Cảm ơn bác !
Bạn cần hiểu rằng rất nhiều khái niệm mới mà Việt nam chưa có, thậm chí chuyển sang tiếng Việt cũng chẳmg hiểu được, việc kèm theo thuật ngữ tiếng Anh là rất cần thiết. Bạn thông cảm ở đây ta tạm gác ý nghĩa" trong sáng tiếng Việt" trong văn chương. Đây là chuyên môn, khoa học.

Chỗ nào bạn chưa hiểu có thể hỏi trực tiếp, tác giả sẽ giải thích.
 

toydog

Member
bác Neo dạo này sao ko thấy tăm hơi đâu nhỉ,làm cho ko khí forum chìm xuống, hay là bác đang có kế hoạch gì mới chăng?
 

Neapolitan

Active Member
Có 2 loại breeder nữa nếu không nói tới thì thiệt là thiếu sót, đó là private breeder và commercial breeder .

- Private breeder: (có thể tạm dịch họ là những breeder âm thầm) . Những breeder này thường hay bị nhầm lẫn với hobby breeder, và 1 số hobby breeder cũng tự nhận mình là private breeder, nhưng trong giới breeder khi nói tới private breeder đều mang ý kính trọng .


Họ là ai ? họ là những người làm việc thầm lặng cho 1 giống chó tốt hơn, họ là những người không thích hơn thua, ít thích tiếp xúc với nhiều người, không quảng cáo, không show chó .... Họ có thể là 1 breeder bình thường hay là 1 cao thủ đã quy ẩn . Khác với hobby breeder là chó của họ rất đẹp. họ đầu tư tiên bạc và tâm huyết vô chó của họ rất nhiều . Có những con chó của private breeder không bao giờ đi show, không thắng 1 giải nào, nhưng nhiều khi còn đẹp hơn cả con champion nữa .

Những người mới khó lòng tìm ra được họ, chỉ có những người trong nghề lâu năm mới biết họ mà thôi, và chó của họ muốn mua cũng rất khó vì những người biết họ đã đặt hết rồi . Chó của họ cùng 1 chất lượng nhưng rẻ hơn, vì họ không phải tốn nhiều chi phí cho quảng cáo và dog show .

- Commercial breeder: (Ai có thể dịch dùm tui?, tui không muốn dịch từ chuyên nghiệp, vì trong giới breeder không có chữ Professional breeder)
Những breeders này sống bằng nghề nhân giống chó, họ có nông trại rộng lớn, chuyên nghiệp, có giấy phép đàng hoàng, những trại có trên 10 con (1 loại chó) thì thường được xếp vô commercial breeder .

Họ là ai ? họ là những breeder ngày xưa nuôi ít chó, nhân giống là nghề tay trái, sau này họ chuyển qua nghề chính luôn . Cũng có thể họ là những người làm ăn, thấy nuối chó có ăn nên họ nhảy vô, kiếm tiền là chính . Cũng có thể đó là 1 puppy mill núp bóng .

Trong giới breeder gọi commercial breeder là những breeder "màu xám", tức là họ đứng giữa hai lộ trắng đen . Những breeders nhỏ sống bằng nghề tay trái cũng có đủ loại, từ đen qua xám rồi tới trắng, nhưng có rất nhiều breeder màu trắng, vì đó là nghề tay trái, có chó bán cũng được, không cũng không sao, chó họ nhân giống ra phải tốt thì họ mới cho nhân giống, còn không thì thôi .

Còn commercial breeders thì không thể làm như vậy được, vì như vậy sẽ sạt nghiệp, ở đâu có chó đẹp, hoàn hảo cho họ nhân giống 1 năm cả chục bầy ? vì vậy những breeder tốt sẽ nhân giống vài bầy đẹp, còn lại thì chêm vô vài bầy bình thường để bán kiếm sống . Còn breeder xấu thì kiếm tiền là chính, có lời là làm, nhân giống ra những con đẹp cũng nằm trong tính toán kiếm lời, mua hay nhập chó đẹp về cũng nằm trong tính toán luôn .

Màu xám thì cũng có nhiều loại, xám đen, xám trắng, xám vừa .... Đen quá thì thành puppy mill rồi, trắng quá thì ... chết đói . Nói chung những commercial breeders tồn tại được đều giỏi làm ăn, biết tính toán có lời .

Có 1 điều là đa số những con chó đẹp đẳng cấp thế giới, top breeders đều xuất xứ từ commercial breeders, vì họ có điều kiện về vốn, chổ nuôi, con giống .... hơn . những breeders này đều là loại xám trắng, còn loại xám đen thì thôi khỏi nói, làm bất cứ điều gì để có lời, lừa gạt, bịp bợm .... Họ cũng có chó đẹp (nếu không thì sẽ sập tiệm), nhưng để ý thì thấy đó là chó họ mua 2 con đẹp về nhân giống để bán, hay giữ lại đi show, họ không hề có 1 line cho riêng họ .


--------------

Nói thêm điều này, đối với tất cả các loại breeders, những con họ giấu không muốn cho người ngoài biết thì đó là chuyện của họ, nhưng những con họ nhân giống ra chó con thì phải công khai, phải để lên website của họ, nếu họ nhân giống chó đó mà không dám công khai ra ngoài thì phải hết sức cẩn thận, họ nhất định có điều gì dấu diếm, không thật thà về cha mẹ bầy chó con đó .

Nếu trong gia phả ghi những con chó tên trại của họ, thi nhất định họ phải có hình, không lẽ nhân giống ra con chó đó, nuôi tới nó chết trong trại mà không có hình ? Và hình nhất định phải công khai để trên website của họ . ngoại trừ những con họ đi mua thì có thể chấp nhận họ không có hình ông bà của nó .
 

Neapolitan

Active Member
bác Neo dạo này sao ko thấy tăm hơi đâu nhỉ,làm cho ko khí forum chìm xuống, hay là bác đang có kế hoạch gì mới chăng?
Không hiểu ông nói kế hoạch gì ? sao không nghĩ là tui bận rộn hay không được khoẻ ??????
 
Cảm ơn những chia sẻ rất thiết thực và tâm huyết của anh NEO, mong anh tiếp tục chia sẻ thêm những kinh nghiệm thành bại của mình giúp AE học hỏi trên
bước đường VIETNAM đang nỗ lực hội nhập sân chơi QUÔCTẾ !!!
 
Top