Đây là ý kiến kinh nghiệm của tui:
Ok, nói ngoài thiên nhiên trước, ngoài thiên nhiên chó hay cac loài khác không có khái niệm in-breed, line-breed, con nào mạnh khoẻ thì mới đủ sức đánh đuổi những con cùng giống khác để tìm bạn tình (kể cả đực lẫn cái), con nào yếu đuối sẽ không có cơ hội truyền giống, vì vậy những con mạnh khoẻ sẽ duy trì nói giống hết thế hệ này qua thế hệ khác . Trên nguyên tắc thì những con chó con đồng huyết ngoài thiên nhiên cũng có cơ hội bệnh hoạn cao hơn nhưng con không đồng huyết, nhưng không sao, quy luật thiên nhiên sẽ đào thải tụi nó, con nào mạnh sẽ tồn tại .
Chó do con người nuôi, không hề qua sự đào thải khắc nghiệt của thiên nhiên, chỉ nhân giống theo sự lựa chọn và ý thích của con người mà thôi . Vì vậy breeder không thể nói ở ngoài thiên nhiên tụi nó cũng nhân giống đồng huyết có sao đâu . Khi nhân giống cho dù đồng huyết hay không, cũng nên lắng nghe tiếng nói và học theo quy luật của bà mẹ thiên nhiên một cách sáng suốt .
In-breed: Chắc không cần nói các bạn cũng biết là gì rồi . Nói theo kiểu di truyền học thì sẽ rất dài dòng (và tui cũng không đủ sức để nói về di truyền học), theo tui thực chất của in-breed chỉ đơn giản là hy vọng có thể nhân giống ra 1 con hay vài con trong bầy giống cha hay mẹ nó, con chó mà mình thấy quá đẹp, thật sự yêu thích nó hay là cần truyền sự di truyền của nó qua con nó để giữ sự di truyền tốt của nó cho những thế hệ kế tiếp .
Ví dụ, (như TMN nói): con chó đực rất đẹp, muốn có con giống nó có thể cho đi với chị nó, nhưng nếu cha con chó đực đó đẹp, mua con nó về rồi cho đi với chị nó, hy vọng chó con sẽ giống ông nội nó, điều này sẽ rất khó xảy ra, và những breeders kinh nghiệm sẽ không làm điều đó .
Hay nói một cách khác in-breed là muốn cầu may để clone (= nhân giống/nhân bản) 1 con chó bằng phương pháp tự nhiên, đương nhiên là hên sui nữa .
Bởi vì in-breed là cho 2 nguồn genes tương đồng gặp nhau, vì vậy hiện tượng double genes (cái này tiếng Việt gọi là tái tổ hợp) rất dễ xảy ra (nhưng chưa chắc sẽ xảy ra), người ta hy vọng 2 nguồn genes tốt sẽ gặp nhau để cho ra con chó như ý muốn . Nhưng bên cạnh đó thì 2 nguồn genes xấu, hay genes không như ý muốn cũng rất có thể gặp nhau, tạo ra những con chó bệnh hoạn về thể chất lẫn thần kinh cao hơn out-cross . Vì vậy mới gọi là con dao 2 lưỡi .
In-breed sẽ được áp dụng cho các giống chó lớn và chó nhỏ, khi in-breed 2 genes "lớn con" gặp nhau sẽ cho ra chó lớn con, và 2 genes "nhỏ con" gặp nhau sẽ cho ra chó rất nhỏ, vì vậy rất thường gặp 1 bầy in-breed con thì rất lớn con thì rất nhỏ .
Vì vậy in-breed chỉ nên làm bởi những breeders kinh nghiệm, hiểu rõ gia phả ít nhất 3 đời của nó có những bệnh gì, những genes trội thường có trong cái line đó là gì, để biết phong hiểm và thành công của mình sẽ cao bao nhiêu .
Đối với những giống chó hiếm, hay đang trong quá trình tái tạo, in-breed là điều bắt buộc phải làm để khoá những ngưồn genes thuần chủng lại, và loại bớt những ngồn genes lai tạp, nhất là những giống hiếm, in-breed là điều bắt buộc vì không còn lựa chọn nào khác .
Theo tui biết thì những giống chó đã phổ thông rồi, người ta rất ít khi in-breed, trừ trường hợp cha mẹ quá đẹp như tui nói ở trên .
Ngày hôm nay khi in-breed, breeder chủ yếu là nhân giống bầy đó cho mình giữ lại, giữ lại nguyên bầy hay giữ vài con, còn những con khác để cho bạn bè nuôi, chứ ít khi dám bán ra ngoài vì chó con mang mầm bệnh rất cao, nhiều khi lúc nhỏ chưa thấy, lớn lên nó mới phát bệnh, đối với chó lớn thì lo sợ nó điên bất tử nữa, breeders không muốn mạo hiểm để mất uy tín .
Mà có muốn mạo hiểm bán ra cũng rất khó, vì rất ít ai muốn mua chó từ 1 bầy in-breed, họ biết những con đẹp đã bị giữ lại hết rồi, và những con bán ra mang mầm bệnh rất cao . Đối với những người vì không có chó mà in-breed đại, hay in-breed để kiếm tiền hay nói láo chó không in-breed thì tui không bàn tới .
In-breed rất tốn kém, cả 1 bầy chó không thể bán, lại phải nuôi nhiều chó con chờ nó lớn lên coi sao, nếu đẹp thì giữ, bệnh thì chữa trị, chữa trị không được thì phải giết, mà chưa chắc gì in-breed đã cho ra chó đẹp, 10 bầy thì hy vọng mới có được 1 con giống cha hay mẹ nó như ý mình muốn . Vì vậy quan tọng lắm họ mới in-breed, và tất cả những con nổi tiếng đều được in-breed rất nhiều để mong có hậu duệ giống nó nối gót sau này . Nếu trong trường hợp này bạn nào nói không muốn in-breed, mà muốn đi đường vòng xa hơn, tui tin rằng con đường vòng đó rất khó lòng đi tới, thậm chí không bao giờ tạo ra được 1 con giống như vậy nếu không in-breed .
Tui đã từng in-breed 1 bầy, cha bầy đó là world champion, ông nội là American champion, ông cố là Italian Champion, 3 con này rất nổi tiếng, nói tới ai cũng biết . Còn bên mẹ thì tui biết 2 đời, con mẹ tui nuôi từ nhỏ, bà nội thì nhập về từ Ý, tất cả đều rất khoẻ mạnh . Bầy con đẻ ra 10 con thì chết hết 5 con trong tuần đầu vì quá yếu, tui giữ 4 con, đưa cho người bạn nuôi 1 con . Trong 5 con đó thì hết 2 con bị HD (mặc dù ba đời trực hệ nó không bị HD), và 1 con lớn lên hơi điên điên, 3 con này phải chích cho nó ngủ (chết), cuối cùng còn lại 2 con, 1 con đực đẹp giống như cha nó, thắng rất nhiều show . Còn con cái thì hơi nhỏ con, nhưng đẻ con ra rất đẹp, và là giòng line chính trong line của tui . Thằng chủ con chó đực đẹp đó đã in-breed không biết bao nhiêu bầy, nhưng không hề có 1 con nào coi được chứ đừng nói giống cha nó, và cái line đó hầu như đã đứt, chỉ còn trong trại của tui, phải nói là may mắn mà thôi .
Nếu hỏi tui trong tương lai có in-breed nữa hay không ? tui sẽ trả lời là: CÓ, nếu con chó đó đáng cho tui in-breed và tui cho rằng nó sẽ phối hợp tốt với line của tui . Nên nhớ đi lấy giống chó nổi tiếng rất đắt, in-breed hay không thì cũng giá đó thôi, chó con của con nổi tiếng cũng rất đắt, vì vậy 1 bầy in-breed phải hy sinh rất lớn và chỉ cầu may mà thôi .
Nếu hỏi tui có muốn mua những con in-breed hay không ? câu trả lời sẽ là: KHÔNG, mặc kệ cha mẹ nó đẹp cở nào .
Còn Line-breed các bạn nói cũng đầy đủ rồi, tui chỉ muốn nói thêm là khi nhân giống breeder sẽ tính xa cho những thế hệ sau, lần này out-cross, thế hệ sau sẽ làm sao, thế hệ nào thì sẽ line-breed trở lại, line-breed với những con nào cũng là điều vô cùng quan trọng .
@Tieumaongoc, sẽ nói về sức khoẻ của chó thuần chủng và chó lai, hay chó nhập và chó cỏ ở VN trong dịp khác .
