Ngày 25/9, trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, các lực lượng chức năng đã ra quân đồng loạt xử lý vi phạm thứ tự thành thị, đốn đối với hành vi người điều khiển công cụ giao thông đường bộ chở hàng kềnh càng quá qui định và gây hiểm cho những người dự giao thông.
Một ngày trước đó, Ủy ban ATGT Quốc gia yêu cầu UBND TP Hà Nội chỉnh đốn siết chặt quản lý hoạt động vận chuyển của xe thô sơ, xe gắn máy, xe mô tô hai bánh, xe mô tô 3 bánh sau vụ bé trai 9 tuổi đi xe đạp va vào xe xích lô chở tôn bị cứa vào cổ tử vong xảy ra vào chiều 23/9 tại phố Tân Mai, Hoàng Mai, Hà Nội.
Đến ngày 24/9, Công an quận Hoàng Mai đã ra lệnh tạm giữ hình sự đối với người lái xe xích lô là ông Đinh Ngọc Thạch (52 tuổi, tạm cư quận Hoàng Mai).
Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, xe xích lô do ông Thạch chở hàng thuộc danh sách những xe bị cấm lưu thông trong nội thành Hà Nội. Tuy nhiên, ông Thạch vẫn dùng xe xích lô để chở tôn lợp mái nhà và đỗ bên đường. Khi cháu H. đi xe đạp trên phố Tân Mai, do không chú ý quan sát đã đâm vào xe chở tôn của ông Thạch và bị tấm tôn sắc cứa vào cổ dẫn tới sự việc đau lòng trên.
Khi sự việc vẫn chưa lắng xuống thì chiều 25/9, một vụ tai nạn thương tâm xảy ra trên cầu Mai Lĩnh (Hà Nội) làm người phụ nữ 66 tuổi tử vong khi đang đứng bắt xe về quê khiến nhiều người cảm thấy hoang mang và bất an.
Theo lực lượng chức năng, thời điểm trên một người điều khiển xe máy kéo theo xe cải tiến chở tôn và cọc tre di chuyển từ Hà Đông về Đại Thành (Quốc Oai, Hà Nội). Đến khu vực xảy ra tai nạn, dây chun chằng buộc bị đứt khiến xe cải tiến chở hàng lao sang vệ đường và những tấm tôn đã cứa vào cổ người phụ nữ 66 tuổi khiến người này tử vong sau đó.
Nạn nhân xấu số được xác định là bà Bùi Thị Sâm (66 tuổi, ở quê Hoà Bình), còn người điều khiển xe chở tôn là anh Trần Hữu Dần (35 tuổi, ở Quốc Oai, Hà Nội). Cơ quan chức năng đang tạm giữ lái xe máy kéo theo xe cải tiến chở tôn để điều tra làm rõ.
Ông Toàn, người chứng kiến sự việc cho hay, chiều 25/9, ông Dần chở xe máy kéo theo xe cải tiến đi mua tre. Trên đường đi qua cầu Mai Lĩnh vô tình gặp ông Thắng đi mua tôn. Lúc này, ông Thắng có nhờ ông Dần chở giúp 4 tấm tôn về nhà tại thôn Độ Tràng, Đại Thành, Quốc Oai, Hà Nội.
Trên đường đi đến cầu Mai Lĩnh, không may phần xe kéo hàng bị tuột ra khỏi xe máy. Trong lúc ông Dần vẫn đi xe về phía trước thì phần xe kéo tụt ra, lao xuống dốc. Khi lao xuống được khoảng chục mét, phần xe chở hàng này tiếp tục lao lên vỉa hè. Lúc đó có 4 người đang ngồi chờ xe buýt, trong đó có 2 bà cháu nạn nhân đang ngồi ở đó, người cháu chạy thoát nhưng người phụ nữ không may gặp nạn.
Nhìn nhận về vụ việc trên, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng vụ tai nạn này được xác định lỗi hoàn toàn thuộc về người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (xe mô tô hai bánh) gây ra.
Ông Thơm phân tích, theo quy định của Luật giao thông đường bộ năm 2008, quy định phương tiện giao thông đường bộ gồm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện giao thông thô sơ đường bộ.
Phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (gọi tắt xe cơ giới) gồm xe ô tô; máy kéo; rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo; xe mô tô hai bánh; xe mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự.
Phương tiện giao thông thô sơ đường bộ (sau đây gọi là xe thô sơ) gồm xe đạp (kể cả xe đạp máy), xe xích lô, xe lăn dùng cho người khuyết tật, xe súc vật kéo và các loại xe tương tự.
Như vậy, theo quy định của Luật Giao thông đường bộ thì xe cải tiến không được coi là phương tiện giao thông thô sơ đường bộ. Do đó, xe cải tiến này được coi là hàng hóa lưu thông trên đường giao thông.
Hành vi của người điều khiển xe mô tô hai bánh đã có lỗi vi phạm, cụ thể, vi phạm Điều 8 khoản 23 Luật Giao thông đường bộ: Các hành vi bị nghiêm cấm “Hành vi vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, hành vi khác gây nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Vi phạm khoản 1 Điều 20 Luật Giao thông đường bộ: Xếp hàng hóa trên phương tiện giao thông đường bộ “Hàng hóa xếp trên xe phải gọn gàng, chằng buộc chắc chắn, không để rơi vãi dọc đường, không kéo lê hàng hóa trên mặt đường và không cản trở việc điều khiển xe”
Do đó, hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ của người điều khiển xe mô tô hai bánh gây hậu quả nghiêm trọng làm 1 người tử vong đã phạm tội Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 Điều 202 Bộ luật Hình sự 1999.
Theo quan điểm của Luật sư Thơm, việc để xảy ra các vụ tai nạn giao thông với hậu quả nghiêm trọng như hai vụ việc trên có một phần trách nhiệm của lực lượng CSGT, được giao nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông đã lơ là trong quản lý tuần tra kiểm soát xử lý vi phạm là một trong những nguyên nhân dẫn đến hậu quả đáng tiếc xảy ra.