Nguồn gốc: đây là giống chó cổ xưa nhất ở lục địa châu Mỹ và là giống chó nhỏ nhất thế giới. Cái tên Chihuahua xuất phát từ tên của bang Chihuahua ở Mexico , nơi mà giống chó này được phát hiện vào năm 1850. Tuy nhiên, có thông tin cho rằng chúng do người Trung Quốc đưa tới Miexico. Và cũng từ cuối thế kỷ 19, những người du lịch đã mang giống chó này châu Âu.
Giống chó này rất được những bộ tộc da đỏ sùng kính (the Pre-Columbian Indian nations). Những con quí nhất có trọng lượng dưới 1,3 kg. Có những con nhỏ đến nỗi cả bốn con đều đứng gọn trong lòng bàn tay của con người!
Ngoại hình: giống chó tí hon này có cái đầu hình quả táo và một cái mõm nhọn ngắn. Mắt tròn, lớn và rất tối, đôi khi có màu hồng ngọc sậm. Đôi tai lớn và dựng đứng. Chihuahua có một thóp mềm trên đỉnh hộp sọ (còn gọi là “molera”). Chúng là giống chó duy nhất sinh ra với một hộp sọ không đầy đủ. Thóp mềm này sẽ đầy đặn theo tuổi tác, nhưng bạn cần chăm sóc đặc biệt trong 6 tháng đầu chúng chào đời cho tới khi hộp sọ phát triển đầy đủ.
Nhìn chung, để xét tiêu chuẩn, người ta không căn cứ vào chiều cao của giống chó này , mà chỉ xét đến trọng lượng và sự cân đối ngoại hình toàn diện của chúng, bởi vì chiều cao của Chihuahua thay đổi nhiều hơn so với những giống chó khác. Chúng cao từ 15 đến 25cm (tính đến u vai). Tuy nhiên, vài con lại phát triển chiều cao đến 30-38cm. Theo tiêu chuẩn của Hội nuôi chó Hoa Kỳ (AKC), chúng phải không cân nặng hơn 2,7kg mớt đạt yêu cầu, còn theo tiêu chuẩn quốc tế, giống chó này lý tưởng là ở mức 1,5 đến 3kg.
Chihuahua có ngoại hình lùn, mập, thân dài hơn chiều cao. Đuôi hình lưỡi liềm, uốn lên lưng hoặc sang bên hông. Có hai loại Chihuahua : loại lông dài và loại lông ngắn. Về di truyền, cả hai loại này đều cùng một giống và thường xuất hiện chung trong một lứa đẻ. Tuy nhiên, nhiều câu lạc bộ nuôi chó trên thế giới lại chia chúng thành 2 loại kể trên.
Không giống như những giống chó “lông dài” khác, loại Chihuahua lông dài không đòi hỏi phải cắt tóc và chải lông. Ngược lại với những gì ta suy nghĩ, loại lông dài ít rụng lông hơn loại lông ngắn. Chúng phải mất từ 2 năm trở lên mới có bộ lông dài phát triển đầy đủ.
Bản tính: Chihuahua là loại chó bầu bạn tốt. Chúng can đảm, cực kỳ sinh động, lộng lẫy và mạnh dạn, đòi hỏi được yêu mến. Giống này nhiệt tình, hăng say, rất trung thành và luôn muốn gắn bó với chủ, thậm chí còn tỏ ra ghen tị.
Chúng thích liếm vào mặt chủ. Tính nghi ngờ của chúng đối với con người thì không cần bàn cãi, ngoại trừ đó là chủ của chúng. Khi người lạ đến nhà chúng lẻo đẽo theo chủ từng bước một, giữ cự ly gần đến mức có thể.
Một vài con có thể khó dạy, song phần lớn đều thông minh, học nhanh, phản ứng tốt trước sự huấn luyện hợp lý, hòa nhã. Giống này có thể cắn đứa trẻ nghịch phá chúng. Đó là cách chúng sử dụng hàm răng sắc bén để phòng thủ. Vì thế, người ta không đề nghị cho trẻ con chơi đùa với giống chó này (do chúng nhỏ bé và dễ cáu giận).
Chihuahua dường như không quan tâm đến thân hình nhỏ bé của chúng, chúng sẵn sàng chiến đấu với những động vật lớn và kết quả là dễ bị... “thương tích đầy mình”.
Chihuahua có thể rất ồn ào, đòi hỏi nhiều kiên nhẫn khi huấn luyện chúng. Bạn cần chắc là giúp giống chó này thích nghi với cuộc sống con người từ lúc chúng còn nhỏ, để ngăn ngừa tính gây sự quá mức của chúng đối với những con chó khác cũng như đối với người lạ.
Sức khỏe: Việc cho giống chó này ăn thừa mứa có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của chúng, rút ngắn tuổi thọ và dẫn tới bệnh đái đường. Chihuahua cần có sự chăm sóc của chuyên gia thú y về răng cũng như lúc sinh đẻ (do chó con mới sinh có cái đầu lớn nên bạn cần có chuyên viên giúp chó mẹ trong quá trình sinh nở).
Chihuahua còn có khuynh hướng bị dị tật di truyền, đặc biệt là về thần kinh, thí dụ như chứng động kinh và sự rối loạn làm ngập máu (seizure disorders).
Chúng và những giống chó cảnh khác, đôi khi bị bệnh tràn dịch não (Hydrocephalus). Người ta thường chẩn đoán chó con có cái đầu lớn bất thường trong vài tháng đầu chúng chào đời để kịp phát hiện bệnh này, song những triệu chứng khác cũng cần được chú ý (vì “cái đầu lớn” chỉ là một cách miêu tả). Chó con bị bệnh tràn dịch não thường có những tiểu huyết cầu lốm đốm ở hộp sọ hơn là có xương sọ rắn chắc, đặc biệt là chúng thường ngủ lịm và không phát triển như những anh em cùng lứa đẻ với chúng.
Chihuahua cũng có thể bị bệnh “hypoglycemia” hay bị đường huyết thấp. Chúng dễ bị nhiễm trùng mắt do mắt chúng lồi, tròn và lớn và do kích cỡ thấp bé nên chúng dễ tiếp xúc gần mặt đất. Chihuahua cũng dễ bị run, nhưng đây không phải là kết quả của sức khỏe, mà chỉ là do chúng bị kích động hay bị stress. Một lý do khác về tình trạng này: là giống chó nhỏ nên Chihuahua có sự trao đổi chất cao hơn những giống chó lớn, do đó, nhịp tim của chúng nhanh hơn. Chúng đôi khi rất kén ăn, vì thế bạn cần cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho chúng, nhưng không nên cho chúng ăn quá no, vì Chihuahua dễ bị tổn thương khớp xương, xẹp khí quản, viêm cuống phổi mãn tính và giảm tuổi thọ.
Do mũi ngắn nên Chihuahua có khuynh hướng thở khò khè và ngáy. Cặp mắt lồi của chúng dễ bị khô màng và bệnh tăng nhãn áp thứ cấp. Dễ bị trượt chân sau, gặp rắc rối về nứu răng, cái lạnh, stress và bị bệnh thấp khớp.
Chihuahua chấp nhận những con cùng giống, song đôi khi lại phản đối những con chó khác giống đối với chúng. Tuy nhiên, khi được xã hội hóa triệt để Chihuahua có thể thân thiện với người lạ và những con chó khác.
Điều kiện sống: Chihuahua ghét sự giá lạnh. Những ngày lạnh giá trôi qua đối với chúng là cả một sự chịu đựng. Thời tiết ấm áp khiến chúng cảm thấy dễ chịu hơn.
Bạn có thể nuôi loại chó này trong nhà. Chúng sẵn sàng thích nghi nhanh chóng.
Huấn luyện: Chihuahua rất thích đi dạo. Đừng nghĩ rằng chúng tí hon nên không cần không gian rộng. Nếu có sân rào lớn để chúng tha hồ chạy nhảy thì rất tốt.
Tuổi thọ: trung bình khoảng 8 – 18 năm
(sưu tầm)
