Khỉ đuôi dài phát triển ở Nghệ An15:38' 23/06/2009 (GMT+7)
- Theo nhiều tài liệu khoa học công bố thì khỉ đuôi dài ở nước ta chỉ phân bố tự nhiên từ Đà Nẵng trở vào. Sinh cảnh thích hợp của loài khỉ này là rừng ngập mặn, rừng trên đảo, hoặc bán đảo trên đất liền. Thế nhưng, ở rừng quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An, hơn 10 năm nay, khỉ đuôi dài đã sinh sôi, phát triển.
Khỉ đuôi dài. Ảnh: TT
Hơn 10 năm trước, Đội kiểm soát cơ động của Chi cục kiểm lâm Nghệ An phát hiện, bắt giữ xử lý một xe chở 26 con khỉ đuôi dài từ miền Nam ra. Do điều kiện không thuộc vùng phân bố của loài động vật hoang dã này, không có những sinh cảnh phù hợp nên Hội đồng khoa học của Hội Khoa học kỹ thuật lâm nghiệp Nghệ An đã thảo luận, và quyết định thí nghiệm thả chúng vào núi Phà Lày, thuộc Vườn Quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An.
Đây là một hòn núi đá, có nhiều hang động, rừng cây khá phong phú về chủng loại thực vật, hoa quả nhiều, bên cạnh có con suối khá lớn chảy ra sông Giăng (nay đã xây đập nước). Tại đây, Vườn Quốc gia Pù Mát đã xây dựng trạm bảo vệ rừng, có điều kiện để theo dõi nghiên cứu sự phát triển của khỉ đuôi dài.
Theo KS. Nguyễn Đình Võ, sau gần 11 năm, khỉ đuôi dài đã phát triển thành 3 – 4 đàn khá đông (mỗi đàn hàng chục con). Trước đó, các kiểm lâm viên cho biết, khi thả chúng, đã xảy ra những "trận chiến" khá ác liệt tranh giành lãnh địa giữa khỉ đuôi dài và các loài khỉ bản địa, như khỉ mặt đỏ, khỉ vàng... Nhiều thế hệ khỉ đuôi dài đã thích nghi được với điều kiện sống mới để phát triển tại Vườn Quốc gia Pù Mát.
Khỉ đuôi dài hiện có số lượng lớn trong họ khỉ Cercopithecidae ở Việt Nam. Song trong những năm gần đây, chúng bị săn bắt bừa bãi vì giá trị của da lông, thực phẩm và nguyên dược liệu. Nhà nước cần sớm có chính sách để bảo bảo vệ và khai thác hợp lý loài này.
Việt Nam có khỉ đuôi dài Macaca fascicularis và khỉ đuôi dài Côn Đảo Macaca mulatta. Hai loài này tương đối gần giống nhau. Trọng lượng cơ thể 5 - 7 kg, dài thân 500 - 550mm.
Nếp sống của khỉ đuôi dài: Ở rừng ngập mặn, chúng sống chủ yếu trên tán cây lớn. Trên đảo chúng ngủ trong hang, sống bầy đàn 5-7 con hoặc lớn hơn, có thể tới 30-40 con, leo trèo bơi lặn đều giỏi, kiếm ăn ban ngày, thức ăn chủ yếu là trái cây và lá cây non trong rừng các loài động vật nhỏ: cá, tôm, cua, ốc, hến và các loài côn trùng.
Hơn 10 năm trước, Đội kiểm soát cơ động của Chi cục kiểm lâm Nghệ An phát hiện, bắt giữ xử lý một xe chở 26 con khỉ đuôi dài từ miền Nam ra. Do điều kiện không thuộc vùng phân bố của loài động vật hoang dã này, không có những sinh cảnh phù hợp nên Hội đồng khoa học của Hội Khoa học kỹ thuật lâm nghiệp Nghệ An đã thảo luận, và quyết định thí nghiệm thả chúng vào núi Phà Lày, thuộc Vườn Quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An.
Đây là một hòn núi đá, có nhiều hang động, rừng cây khá phong phú về chủng loại thực vật, hoa quả nhiều, bên cạnh có con suối khá lớn chảy ra sông Giăng (nay đã xây đập nước). Tại đây, Vườn Quốc gia Pù Mát đã xây dựng trạm bảo vệ rừng, có điều kiện để theo dõi nghiên cứu sự phát triển của khỉ đuôi dài.
Theo KS. Nguyễn Đình Võ, sau gần 11 năm, khỉ đuôi dài đã phát triển thành 3 – 4 đàn khá đông (mỗi đàn hàng chục con). Trước đó, các kiểm lâm viên cho biết, khi thả chúng, đã xảy ra những "trận chiến" khá ác liệt tranh giành lãnh địa giữa khỉ đuôi dài và các loài khỉ bản địa, như khỉ mặt đỏ, khỉ vàng... Nhiều thế hệ khỉ đuôi dài đã thích nghi được với điều kiện sống mới để phát triển tại Vườn Quốc gia Pù Mát.
Khỉ đuôi dài hiện có số lượng lớn trong họ khỉ Cercopithecidae ở Việt Nam. Song trong những năm gần đây, chúng bị săn bắt bừa bãi vì giá trị của da lông, thực phẩm và nguyên dược liệu. Nhà nước cần sớm có chính sách để bảo bảo vệ và khai thác hợp lý loài này.
Việt Nam có khỉ đuôi dài Macaca fascicularis và khỉ đuôi dài Côn Đảo Macaca mulatta. Hai loài này tương đối gần giống nhau. Trọng lượng cơ thể 5 - 7 kg, dài thân 500 - 550mm.
Nếp sống của khỉ đuôi dài: Ở rừng ngập mặn, chúng sống chủ yếu trên tán cây lớn. Trên đảo chúng ngủ trong hang, sống bầy đàn 5-7 con hoặc lớn hơn, có thể tới 30-40 con, leo trèo bơi lặn đều giỏi, kiếm ăn ban ngày, thức ăn chủ yếu là trái cây và lá cây non trong rừng các loài động vật nhỏ: cá, tôm, cua, ốc, hến và các loài côn trùng.
- V.Giang