Ở bến Trung Dân, vùng xa tít trên xã Phước Vinh, xã biên giới của huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh, nhiều năm nay, người ta thường thấy một bà lão lụi cụi đạp xe đi làm mướn theo sau là một chiếc xe hai bánh được ba con chó kéo chạy. Bà lão ấy, người huấn luyện những chú chó và chế ra cỗ xe tam… khuyển ấy là dì Cao Thị Mỹ, năm nay 73 tuổi. Nhà dì Mỹ ở gần bến sông, bến Trung Dân, đầu nguồn con sông Vàm Cỏ Đông. Nghèo khó từ nhỏ nên dì ba Mỹ quanh năm làm thuê kiếm sống. Mùa nào việc ấy, khi thì mót lúa, lúc làm cỏ mì, hái xoài, vớt lục bình, bắt ốc… kiếm thêm lít gạo, chai nước mắm cho bữa ăn hàng ngày.
Dì kể, hồi trước, thấy trên ti-vi có những chú chó kéo xe chạy băng băng trên cánh đồng tuyết trắng xoá, dì nghĩ mấy con chó nhà của dì chắc cũng làm được, vậy là dì tập cho chúng kéo thử chiếc xe bé xíu của trẻ con xem sao. Không khó lắm khi dì tập cho chúng kéo xe. Chúng ngoan ngoãn vâng lời và còn tỏ vẻ thích thú khi kéo chiếc xe chạy loanh quanh trong sân nhà.
Hơn chục năm nay, sức khoẻ ngày càng giảm đi, bầy chó ngoan của dì trở thành trợ thủ, giúp sức đắc lực cho dì trong vận chuyển những bao củ mì, bao lúa, vài chục trái cây mà dì đã thu gom được trong ngày. Chúng theo dì trên mọi nẻo đường và kéo chiếc xe cũ kỹ, đến chợ, ra đồng, cùng dì đi mót mì, lượm trái cây… Có lúc chúng đi theo dì rất xa, có khi đến vài chục cây số, từ bến Trung Dân lên chợ Tân Biên, vòng qua Gò Nổi, về Long Vĩnh, qua Mỏ Công. Thỉnh thoảng “cỗ xe tam cẩu” cũng theo dì về thị xã. Những chuyến kéo xe như vậy trên xe còn có thêm vài bao lúa, mấy buồng chuối.
Không chỉ có thể kéo xe, mấy con chó của dì ba Mỹ còn làm công việc đưa thư và đi chợ mua đồ không sai lần nào. Hồi dì ba cất chòi nhỏ bên kia sông để mót lúa, cần mua gì thì dì ba ghi vào tờ giấy, cho vô túi nylon rồi cột lên cổ con Bích là con bơi giỏi nhất, đưa nó ra sông bảo “về nhà” là chú chó ngoan ngoãn bơi qua sông về nhà. Người nhà hiểu ý, giao đủ “hàng” cho chú chó. Thế là Bích vội vàng xuống bến qua sông về với dì ba.
Mấy con chó của dì ba Mỹ được đặt tên rất vui tai: Cơ, Rô, Chuồn, Bích, Bích La, Xe, Mát Xa…Chiếc xe kéo dì ba “thiết kế” cũng độc đáo không ai có, xe được lắp ráp từ mấy cây tầm vông và vạt tre, cần xé, bánh xe đạp cũ. Sáng sáng dì ba đạp xe đi trước, chúng lẽo dẽo kéo xe theo sau. Chúng rất thích được kéo xe chạy long nhong trên đồng ruộng hay trên đường làng. Có khi chúng hứng chí kéo xe chạy băng băng qua mặt dì ba rồi đứng lại chờ . Cũng có lúc chúng bị mấy con chó trên đường ghẹo chọc tấn công và chúng cũng kiên cường mang cả xe chống trả. Đó cũng là những lúc dì ba mệt nhất. “Hàng hoá” trên xe văng mỗi thứ một nơi. Trái cây thì giập nát, mấy bụi lục bình gãy tơi tả…dì ba phải nhặt nhạnh gom lại rồi vỗ về mấy con chó cưng bình tĩnh tiếp tục lên đường.
Cho đến giờ bầy chó của dì ba vẫn mạnh mẽ kéo xe, hiên ngang rong ruỗi trên những con đường. Những người dân hai bên đường thấy chúng đi qua thường kêu chúng dừng lại và cho nước uống hay cho ăn. Chúng ngoan ngoãn và rất thân thiện với mọi người. Nói là cỗ xe có ba con chó kéo nhưng thật ra chỉ có con đầu đàn là con Xe, đảm nhận. Còn hai con hai bên là con Mat- xa rồi con Bích- la là hai con chó anh em. Con Mát-xa kéo phụ hợ cho con chó cha là con Xe. Còn Bích La chỉ đi theo chơi cho vui. Hình như chúng cũng thích thú khi được đi đó đây nhiều.
Tính ra dì ba Mỹ có hơn mười con chó từng kéo xe phụ cho dì ba. Con nào cũng mập mạnh, có lẽ do vận động thường xuyên. Tưởng kéo xe để phục vụ cho dì ba nhưng thật ra chỉ là theo dì cho vui, vì cái xe thì nhỏ, mấy con chó của dì ba chỉ là chó cỏ, mà dì ba chưa bao giờ cho chúng kéo nặng hơn 50 kg. Mấy con chó của dì ba Mỹ là chó ta nên chúng rất dễ nuôi, có gì ăn nấy. Cả mít cả xoài chín, chuối chín chúng ăn ngon lành. Giống chó dì ba đang nuôi chỉ là chó cỏ, đặc biệt lưỡi con nào cũng có đốm đen, chân có móng đeo, eo thon ngực nở. Dì ba nói giống chó như vậy rất khôn và trung thành. Hai con chó kéo xe ban dầu của dì ba là con Cơ và con Rô, cặp chó nầy đẻ được bốn con chó là Chuồng, Bích, Xe, Tô. Con chó nào cũng đã trải qua vài năm kéo xe, phụ việc cho dì Ba. Con Xe có hai con chó con là con Bích La và con Mát Xa. Bây giờ chỉ có con Xe là đầu đàn cho cỗ xe này.
Dì ba rất thương bầy chó. Hôm con Cơ bơi qua sông đi chợ cho dì, khi quay trở lại, nó bị một nhóm dân nhậu rượt bắt, để làm thịt.Vậy mà con Cơ thoát đựơc về chòi của dì Ba. Thương tích đầy mình, máu lẫn với bùn sông. Không chịu nổi mấy chục gậy của mấy tay bợm nhậu, tối đó con Cơ hộc hộc mấy tiếng rồi chết. Dì Ba buồn lắm.
Nói chuyện với dì Ba, dì vui vẻ cho biết nếu sau này con Xe có già thì con Bích La, con Mát Xa sẽ thay thế để theo dì đi làm mướn cho vui với dì. Hiện dì Ba đang có một bầy chó 5 con khoảng 6 tháng tuổi đủ sức tiếp tục kéo chiếc xe ngộ nghĩnh có lẽ chỉ có một chiếc độc nhất ở Tây Ninh.
Nguồn: blog Phan Văn Tú
(Post để mọi người đọc trong khi chờ bài post tiếp "Cho đời chút ơn" của CookySaigon)