Các loại giấy khai sinh cho chó trên thế giới

[Neapolitan]

(Tính viết bài này bên Thông tin các loại chó, nhưng không viết được, nên viết ở đây, mong các mods dời giùm nếu không đúng chổ)

Tôi đã nói về vấn đề này ở thread Dog Breeder, nay theo yêu cầu của 1 số bạn, tôi viết riêng ra 1 thread để dễ tìm .

Giấy khai sinh hay giấy chứng nhận thuần chủng, tiếng Anh là Purebred Dog Certificate of Regiser, nếu bạn không hiểu rõ sẽ dễ bị nhầm lẫn và bị gạt .

Hiện tại thì có đủ thứ hiệp hội ở Mỹ cấp giấy thuần chủng cho chó của bạn, nhưng tất cả các tổ chức này không có uy tín và không có ai công nhận họ hết, mục đích chủ yếu của họ là kiếm tiền và giúp mấy breeders bất chính gạt mấy người không biết gì mà thôi, chỉ cần bạn gửi cho họ 3 tấm hình của con chó của bạn, miễn nó nhìn na ná như 1 giống chó thuần chủng là họ sẽ cấp giấy cho bạn, không cần biết cha mẹ của nó là ai, chó lai, chó ăn cắp ... hay bất cứ chó gì cũng sẽ được cấp giấy, vì vậy những tổ chức này dùng để cấp giấy cho Puppy Mill và backyard breeders . Nói tóm lại tờ giấy của họ không có 1 giá trị gì chứng minh con chó đó thuần chủng hết, dân breeders đàng hoàng và các hiệp hội uy tín coi mấy tờ giấy đó là ... rác . Nếu bạn nói chuyện mà tự nhận mình là breeders, nhưng nói chó mình được đăng ký bởi những tổ chức không uy tín này, bạn sẽ làm cho những dân breeders chuyên nghiệp cười bể bụng .

Bạn chỉ cần nhớ 4 hiệp hội trên thế giới mà thôi, đó là FCI (hiệp hội chó thuần chủng thế giới, có hơn 80 nước thành viên), AKC của Mỹ (Amrican Kennel Club), CKC của Canada (Canadian Kennel Club), (bạn phải cẩn thận với CKC của Continental kennel club, đây là 1 tổ chức không uy tín ở Mỹ), và KC của Anh (The kennel club) . AKC, CKC, KC là 3 hiệp hội độc lập, nhưng họ được FCI công nhận, họ cũng công nhận giấy của FCI, và AKC, CKC, KC đều công nhận giấy của nhau . Nói tóm lại FCI, AKC, CKC, KC là 4 hiệp hội chó đẳng cấp quốc tế, mua chó có giấy của họ có thể tin tưởng rằng nó thuần chủng và giấy của họ có thể show và làm giấy chứng nhận thuần chủng ở Mỹ, Canada, Anh quốc và tất cả các thành viên của FCI, vậy là gần khắp thế giới rồi .

Xin nói thên về 1 hiệp hội lớn ở Mỹ là UKC, hiệp hội này có lịch sử cả trăm năm, chỉ thua AKC, nhưng họ không được thế giới công nhận, giấy của họ cũng không được AKC công nhận . UKC nghiên về tổ chức show chó bảo vệ (Protection) và chó hoạt động thể thao (dog sport) và những show như chó vượt chướng ngại (Agility), chó săn (Hunting), nhảy xa (Dock Jumping), chó đua vượt rào (Terrier Racing), những hoạt động này không có ở AKC, vì AKC chỉ chuyên về chó giống và dog show, còn UKC nghiêng về chó làm việc (working dog) . Vì vậy để được chơi ở các hoạt động của ukc, nhiều người đã đăng ký làm thành viên của UKC vì vậy ở UKC có rất nhiều chó có cả 2 loại giấy UKC và AKC (vì UKC chấp nhận giấy của AKC, nhưng ngược lại AKC không chấp nhận giấy của UKC) .Những người chơi chó thể thao không cần qua tâm lắm về gia phả của con chó vì họ không phải là breeder, họ chỉ cần 1 con chó thông minh và khoẻ mạnh mà thôi . Luật lệ của UKC cũng rất lỏng lẽo vì vậy giây của họ cũng chẳng có uy tín gì với giới breeder chuyên nghiệp .

Mong rằng bài viết này giúp các bạn nhập đúng giấy tờ con chó khi mua ở nước ngoài, sau này khi VN gia nhập FCI, những con chó không có đúng giấy sẽ không làm giấy FCI được, mà con chó không có giấy thì coi như không phải thuần chủng, vì không có giấy tờ gì làm chứng, không thể nói miệng là con chó này thuần chủng được , 1 con chó không có giấy tờ, hay giấy tờ bậy bạ thì trong mắt của giới breeder con chó đó không có giá trị gì hết .

 

[greenvet-hanoi]

Hỏi về ID của chó giống thuần chủng?

Hay lắm Neapolitan à, một topic nữa bạn viết thú vị và hấp dẫn. Bạn viết không còn trên sách vở mà là "người trong cuộc" nói lên những sự thật. Rất có ích cho chúng ta trong cuộc chơi đầy hấp dẫn này.

Mang tính chuyên môn cao và khoa học về " Giấy Khai Sinh Giống chó" nên topic này ở box "Sinh sản và Nhân giống" là hợp lý rồi.

Tiện đây cũng xin hỏi Neapolitan:

1. Ngoài giấy tờ, chụp hình... cái việc ID của chó: bấm số tai, số da bụng, gắn microchip thì còn cách gì khác để xác định, phân biệt chó với giấy tờ không ? Cái gì là căn cứ ID tốt nhất?
2. Một con chó thuần chủng từ khi sinh ra, lớn lên thì quy trình đánh số, gắn chip ID ra sao? Ai theo dõi chó con và có quyền gắn ID về mặt pháp lý? Liệu có thể gian lận giấy con này lại ID con khác?

Chân thành cảm ơn nhiệt tình của Neapolitan.

 

[Neapolitan]

Hay lắm Neapolitan à, một topic nữa bạn viết thú vị và hấp dẫn. Bạn viết không còn trên sách vở mà là "người trong cuộc" nói lên những sự thật. Rất có ích cho chúng ta trong cuộc chơi đầy hấp dẫn này.

Mang tính chuyên môn cao và khoa học về " Giấy Khai Sinh Giống chó" nên topic này ở box "Sinh sản và Nhân giống" là hợp lý rồi.

Tiện đây cũng xin hỏi Neapolitan:

1. Ngoài giấy tờ, chụp hình... cái việc ID của chó: bấm số tai, số da bụng, gắn microchip thì còn cách gì khác để xác định, phân biệt chó với giấy tờ không ? Cái gì là căn cứ ID tốt nhất?
2. Một con chó thuần chủng từ khi sinh ra, lớn lên thì quy trình đánh số, gắn chip ID ra sao? Ai theo dõi chó con và có quyền gắn ID về mặt pháp lý? Liệu có thể gian lận giấy con này lại ID con khác?

Chân thành cảm ơn nhiệt tình của Neapolitan.

Chào anh,

1. FCI, AKC, CKC, KC không chụp hình chó để làm giấy .
Chỉ có xâm lên bụng hay lổ tai và microchip là có thể xác định con chó đó đúng với tờ giấy của nó, vì trên hợp đồng mua bán ghi rõ hình xâm hay số microchip thì sau này không cãi được . Xâm lên bụng hay lổ tai là kiểu làm xưa, khi con chó lớn lên lớp da sẽ thay thổi làm hình xâm bị mờ hay biến dạng, bây giờ đa số là dùng microchip .

Cách xác định tốt nhất là DNA, thử DNA thì sẽ biết chó con có đúng với chó cha, mẹ sinh a hay không .

2. AKC không bắt buộc gắn Microchip, nhưng AKC bắt buộc con chó đực nào có 5 bầy con 1 năm phải làm DNA gửi vô kho lưu trữ của AKC .
CKC thì bắt buộc gắn Microchip cho chó con trước khi làm giấy, có số microchip rồi mới điền đơn gữi đi được . Breeder có quyền gắn Microchip, nếu không thì có thể đem ra BS thú y gắn . Khi khách tới lấy con chó breeder sẽ scan số microchip hiện ra trước mặt khách hàng coi nó có trùng với số ghi trên giấy hay không .
Tất cả các việc mua bán của breeder đàng hoàng đều có hợp đồng rõ ràng, khách hàng có thể yêu cầu thử DNA bất cứ lúc nào, breeder không được từ chối .

Luật lệ của AKC và CKC rất khắt khe, ví dụ như bán chó con tất cả phải có giấy, bán 1 con không có giấy nếu họ biết cũng sẽ bị đuổi ra khỏi hội .

Không có cách nào gian lận được nếu khách hàng đòi thử DNA .
Cũng không thể gian lận số microchip nếu số đó phù hợp với số ghi trên giấy .

Chỉ có 1 cách gian lận là người breeder giữ lại con chó và làm giấy tờ khác, hay bán cho bạn mình với sự thoả thuận làm giấy tờ khác, vì là chó họ giữ lại nuôi nên không ai có quyền yêu cầu thử DNA, và chuyện này rất khó phát hiện .

 

[greenvet-hanoi]

Xin được hỏi đôi chút ngoài lề:

1. Thử DNA để biết rõ cha, mẹ thế còn xác định giống thuần chủng hay mix thì sao ? Ở đâu lưu giữ mẫu các mẫu bộ gien gốc của giống chó thuần chủng để so sánh ? Cùng một lúc có thể thử DNA xác định bố mẹ và giống thuần ?

2. Chi phí thử NAD có quá đắt không ?

Vấn đề này dường như xa lạ với Việt nam, mong được giải đáp.

 

[Neapolitan]

Xin được hỏi đôi chút ngoài lề:

1. Thử DNA để biết rõ cha, mẹ thế còn xác định giống thuần chủng hay mix thì sao ? Ở đâu lưu giữ mẫu các mẫu bộ gien gốc của giống chó thuần chủng để so sánh ? Cùng một lúc có thể thử DNA xác định bố mẹ và giống thuần ?

2. Chi phí thử NAD có quá đắt không ?

Vấn đề này dường như xa lạ với Việt nam, mong được giải đáp.

Để trả lời câu hỏi của anh phải bắt đầu từ chữ Pure Breed, có nghĩa là thuần chủng, nếu hiểu theo nghĩa tương đối thì đúng, nhưng hiểu theo nghĩa tuyệt đối thì sai, bởi vì không có giống chó nào tuyệt đối thuần chủng, ngoại trừ chó sói .

Ví dụ: Giống chó Argentine Dogo được lai tạo từ các giống chó Great Dane, Boxer, Spanish Mastiff, Old English Bulldog, Bull Terrier, Great Pyrenees, Pointer, Irish Wolfhound và Dogue de Bordeaux ...., sau quá trình nhân giống và chọn lọc đã cho ra 1 loại chó có hình thù và tính tình ổn định mang nét đặc trưng như người ta muốn, và họ đem những con chó Dogo đó viết ra 1 tiêu chuẩn của giống chó Dogo và đăng ký tạo thành 1 giống chó Dogo . Sự thuần chủng của giống chó Dogo bắt đầu tính từ những con Dogo theo tiêu chuẩn con người đặt ra, và sự thuần chủng được đánh giá dựa trên những con chó cha mẹ, ông bà của 1 con chó con, nếu cha mẹ, ông bà, ông cố, bà sơ của nó đúng tiêu chuẩn của Dogo thì nó có thể gọi là 1 con Dogo thuần chủng .

Những hiệp hội chó uy tín dựa vào nguyên tắc trên để chứng nhận 1 con chó có thuần chủng hay không, vì vậy sẽ không có vụ thử DNA coi 1 con chó có thuần chủng hay không, mà chỉ có thử DNA coi nó có đúng là sinh ra từ cha mẹ "thuần chủng" đã được đăng ký hay không .

Thử DNA coi 1 con chó có thuần chủng hay không sẽ không chính xác, như đã nói ở trên, rất nhiều giống chó được lai tạo từ những giống chó khác nhau, DNA test sẽ rất dễ nhầm lẫn với 1 con chó bị lai và 1 con chó thuần chủng (theo tiêu chuẩn con người đặt ra), bạn cũng đừng ngạc nhiên khi gữi mẫu DNA đi thử ở nhiều công ty khác nhau sẽ cho ra nhiều kết quả khác nhau . Và DNA cũng không tài nào phân biệt được 1 con Bull terrier và 1 con Bull terrier miniature, hay 1 con Shih Tzu và 1 con Lhasa Apso . Chỉ có thử DNA coi con đó có đúng là con của những con chó cha mẹ kia sinh ra hay không là đúng 100% mà thôi .

Những công ty thử DNA cho 1 giống chó thuần chủng mà bạn thấy trên internet, họ dựa vào sự thử nghiệm trên nhiều con chó của 1 loại chó để tìm ra những đặc tính chung khác biệt với những giống chó khác, và dùng nó làm yếu tố quyết định coi con chó khi thử DNA có nằm trong những đặc tính đó hay không và quyết định 1 con chó thuần chủng theo kiểu thử DNA . Như đã nói ở trên, kết quả không chính xác tuyệt đối nên những hiệp hội chó không dùng nó cho sự quyết định 1 con chó thuần chủng .

Sự thuần chủng của 1 con chó còn được khẳng định qua uy tín của breeder và của các hiệp hội, nếu 1 con chó được sinh ra tại 1 trại mà người chủ trại làm chủ nhiều đời cha mẹ, ông bà con chó, chó con được sinh ra từ những con đúng tiêu chuẩn "thuần chủng" qua nhiều thế hệ thì tính thuần chủng của nó được khẳng định 100% . Và trong quá trình nhân giống breeders luôn tìm cách bảo vệ tính thuần chủng của giống chó của mình, như thấy 1 con nào đó đúng tiêu chuẩn thì mới nhân giống, còn nó hơi đi chệch với tiêu chuẩn 1 chút thì phải dẹp nó liền .

Giá để thử DNA ở bên này nếu được làm bởi bác sĩ thú y thì từ $300 tới $400 đô, nếu mua DNA test kit về tự làm rồi gữi thẳng cho các công ty thì giá trên dưới $100 đô .


Để tránh phiền phức về độ chính xác của các công ty thử DNA, em xin lỗi không thể giới thiệu tên các công ty thử DNA ở đây .

 

[Neapolitan]

Nói thêm 1 chút về giấy của AKC và Canadian KC, chó con đẻ ra breeders sẽ có quyền chọn 2 cách sau để làm giấy:

1- Full Registration: Chó con lớn lên có quyền nhân giống

2- Limited Registration: Người mua chó không được quyền nhân giống, có nghĩa là con chó bán về nuôi pet, tờ giấy này chỉ có giá trị chứng nhận thuần chủng thôi, và nếu bạn nhân giống thì đã vi phạm hợp đồng với breeder. Giấy này sẽ không thể chuyển qua giấy FCI, và chó con sinh ra không thể làm giấy . Bạn ở VN khi mua phải để ý điểm này .

Ở Mỹ và Canada bạn sẽ rất khó mua được 1 con chó Full Registration của show breeders, nếu breeders không biết bạn là ai, vì họ không muốn chó của họ nhân giống bậy bạ, làm tổn hại tới giống chó đó và uy tín của họ . Nhưng bãn mua của backyard breeders hay của hobby breeders thì họ sẽ rất sẳn sàng bán cho bạn vì giá cao hơn và họ không quan tâm tới giống chó đó lắm . Bạn có thể vô website của AKC và CKC (nơi tập trung show breeders của Mỹ và Canada) và gọi hỏi họ để mua về nhân giống, bạn sẽ nhận được trả lời của 90% breeders là không bán cho bạn để nhân giống, dù giá 1 con nhân giống thường cao hơn gấp rưởi hay gấp đôi .


Trong trường hợp bạn nói chuyện chứng tỏ bạn có kiến thức về chó, yêu thích giống chó đó và chỉ nhân giống những con chó tốt mà thôi, một số breeders sẽ đồng ý bán cho bạn chó con với giấy limited registration, sau này chó con lớn lên đủ tiêu chuẩn nhân giống họ sẽ đổi qua giấy full registration cho bạn, và lúc đó bạn phải trả thêm tiền với giá của 1 con chó nhân giống .

 

[voquoctien]

_Bác này nói rất hay,mình rất khâm phục về kiến thức của Bác.Nhưng nghĩ kĩ lại cũng rất buồn vì ở VN mình muốn nhập một cặp chó thuần và có giấy khai sinh xịn rất khó khăn.Dù có nhập được thì những thế hệ sau của cặp chó trên sẽ do ai cấp Giấy Khai Sinh đây.Đấy là một vấn đề rất lớn mà luôn tồn tại ở VN.Không lẽ cứ mỗi lần bán chó con là đem Giấy Khai Sinh của cha mẹ nó ra cho người ta xem.
_Theo Bác Neapolitan thì VN sẽ làm những gì để được các hiệp hội chó uy tín cấp giấy khai sinh.Xin cám ơn Bác

 

[Scoobydoo]

Cảm ơn anh Nea nhiều lắm, thông tin của anh thật quá hữu ích với những breeder Việt Nam và những người yêu chó như em. Chúc anh thành công trên con đường của mình, những ý kiến của anh là vô giá đối với cộng đồng Vietpet.
THẾ GIỚI LÀ PHẲNG, tôi mong là các thành viên hãy trao đổi những kinh nghiệm của mình, bởi kinh nghiệm của nhiều người sẽ hội tụ thành một kho kinh nghiệm mà mọi người đều có thể tận dụng khai thác từ đó hợp tác với nhau để tạo ra những sản phẩm giúp ích cho đời và mang lại nguồn thu cho mình

 

[smalbacba]

Tuyệt....Tuyệt....mình đọc bài của anh Neapolitan me mẩn luôn ,quả là thế giới rộng thiệt !!!

 

[Boogie]

chào các bạn ...

Tôi có xin một con chó con của ngừoi bạn để cùng đi "phượt" ... chú chó đã cùng tôi đi 6 tháng quanh VietNam ...

Chú đã leo Fansipan, đến Lũng Cú, Đồng Văn và tận cùng mũi CaMau ...

Ngày hôm nay chúng tôi đã song chuyến đi và sẽ bay về SaiGon ... Như theo luật thì chú Boogie của tôi cần giấy tở bác sĩ chích thuốc trước một tháng mà tôi thì không có dù rằng chú ấy đã có chính đầy đủ rồi như ngày trước tôi không nghỉ nó cần nên không xin ...

Thử Hai nay tôi phải bay về SaiGon ... nên rất cần giầy tờ để no' có thể bay cùng tôi ...

Tôi muốn biết có bạn nào biết sở thú y nào có' thể cấp giấy thuốc để nó' có thể lên máy bay không ... hoặc bạn nào có' chú' cho con nhỏ loại xu nhật mà có giấy tờ có thể cho tôi mượn tạm (tôi sẽ hậu tạ cho bạn ) ... để no' co' thể bay cùng tôi về Saigon không ? ... tôi sẽ gởi trả lại cho bạn sau khi chúng tôi về đến Saigon ...

Xin liên lạc gấp cho tôi bằng cách nhăn tin wa số 0912972104 ... hoặc các bạn nào biết co' văn phòng thu' y nào có thể làm giầy tờ cho tôi cũng xin nhắn tin ...

Cảm ơn rất nhiều ...

Boogie ...