Xin giới thiệu bài Tham luận của Thạc sĩ Nguyễn Văn Biện về Bảo tồn chó Phú Quốc .
Đây là 1 trong những bài tham luận về chuyên đề bảo tồn vào ngày 6 tháng 3 tại Phú Quốc do Trung tâm Khuyến Nông -Khuyến ngư Quốc gia đã tổ chức .
Các bạn cũng có thể tham khảo thêm về các đề tài khác tại đường link sau:
http://forum.vietpet.com/showthread.php?t=21739
BẢO TỒN CHÓ PHÚ QUỐC GẮN VỚI DU LỊCH ĐẢO
Chó Phú quốc có trên đảo Phú Quốc từ hàng trăm năm nay, nhiều người cao tuổi ở đây nói rằng khi họ đến hoặc lớn lên đã thấy chó Phú Quốc hiện diện từ trước. Vậy chó Phú Quốc đã tồn tại từ rất lâu tại Phú Quốc, nhưng từ đâu mà có? Và sẽ còn tồn tại bao lâu nữa? Qua nghiên cứu điều tra trực tiếp trên chó, hoàn cảnh sinh sống của chúng tại Phú Quốc và mối liên hệ cư dân địa phương cũng như các tài liệu hiếm hoi, chúng tôi đúc kết thành mấy ý kiên sau:
1.Sự Tồn Tại và Môi Trường Sống Của Chó trước đây:
Phú Quốc là một hải đảo có khoảng cách không xa lắm đối với đất liền, địa hình chung của đảo là đất dốc với núi không cao lắm có rừng suối, sông nước ngọt, bờ biển với nhiều cá và hải sản khác. Dân trên đảo sống với hai nghề chính là chế biến nước mắm và khai thác đất rừng để làm vườn, rẩy, chủ yếu là trồng tiêu. Hiện nay hầu hết chó sống ở nông thôn cùng với người nông dân, cạnh bên rừng, bên rẩy, bên vườn, thích đi vườn, rẩy hoặc đi rừng săn thú với chủ. Đó là nơi ở và sinh hoạt truyền thống của chó Phú Quốc mà cũng chính là điều kiện địa lý này đã hình thành nên đặc tính độc đáo của chó Phú Quốc, và hàng trăm năm nay chúng đã duy trì và ổn định nòi giống. Đây là điều ta cần đặc biệt quan tâm. Tuy vậy hiện giờ có những mối đe doạ đến sự tồn tại của chúng. Những mối de doạ đó là gì?
Những Mối Đe Doạ: hiện nay chó Phú Quốc đang được rất nhiều người quan tâm, không chỉ những cư dân Phú Quốc mà thôi, mà cả những người từ phương khác đến thậm chí chỉ nghe mô tả mà đã thích. Chỉ với ý đó cũng làm cho ta thấy chó Phú Quốc phải có giá trị riêng của chúng. Mà cũng chính giá trị đó mà cho chúng có nguy cơ biến mất, nhất là gần đây các phương tiện thông tin liên lạc và các phương tiện giao thông phát triển nhanh, nên càng có nhiều người biết đến giống chó này, và họ cũng dễ đến Phú Quốc hơn để tiếp cận với chúng. Qua nghiên cứu trên nhiều lãnh vực tại Phú Quốc cũng như những vùng liên quan chúng tôi thấy có mấy đe doạ như sau:
Thạc sĩ Biện trong 1 chuyến đi khảo sát tại Đảo PQ (Ảnh Dingoo)
•Bán Chó Con: đây là nguy cơ thường xuyên và do con người chủ động rõ ràng, vì có rất nhiều người thích chó Phú Quốc nên họ tìm mua. Do đó gần đây đã có nhiều người môi giới để giới thiệu bán chó con, có cả những người mua chó của nông dân để bán lại, thậm chí tập trung chó sẵn khi nào có người cần là cung cấp ngay. Đây là mối đe doạ đáng ngại nhất là nguy cơ mất mát nghiêm trọng nhất mà đôi khi ta không thấy rõ hoặc không thấy trực tiếp vì chó vẫn còn ở Phú Quốc, vẫn sinh sản . Nhưng đàn chó còn lại sau khi bán chỉ là chó xấu vì những chó tốt đã bán đi đặc biệt là chó có xoáy, là tiêu chuẩn quan trọng nhất của chó Phú Quốc. Thực tế thì chó Phú Quốc khi hòa nhập vào đất liền rồi sẽ bị hoà tan đi. Trong điều kiện hiện nay số chuyến tàu và hàng không tăng lên, số những tổ chức cá nhân thu gom chó, săn lùng chó con cũng tăng lên, vì thế nguy cơ này chắc chắn đang lúc đến hồi báo động.
•Dịch Bệnh: bệnh chó là rất phức tạp và đa dạng, nhiều bệnh khi mắc phải mà không được trị thì dẫn đến cái chết. Dịch bệnh phải gây thiệt hại nhiều trên chó nhưng yếu tố này vẫn không làm chó tuyệt chủng mà qua lịch sử lâu đời cho thấy với sự sinh sản tự nhiên chó Phú Quốc vẫn duy trì được bầy đàn cho tới ngày nay, đặc biệt vẫn duy trì được đặc tính tốt của chúng. Tuy nhiên nếu ta khống chế được dịch bệnh thì có thể tăng đàn được
•Ăn Thịt: quán thịt chó ở đây có khá nhiều, mỗi ngày số chó bị giết thịt là dáng kể. Chó bị giết thịt thường là chó trửơng thành, các chó này được đưa đến đây từ hai nguồn chính, một là chó bị trộm đem bán, hai là do chủ đem bán vì những chó có tật xấu như chó cắn gà, vịt nuôi trong nhà, ăn trứng gà vịt trong ổ, đào gốc tiêu,, cắn người vô cớ.
•Sự Xâm Nhập Của Giống Khác: các giống chó khác được người nuôi nhập vào Phú Quốc sẽ có nguy cơ lai tạp với giống chó tại chỗ, đây là mối nguy cơ tiềm ẩn lâu dài. Một khi ta không kiểm soát được nguy cơ này cộng với việc bán chó Phú Quốc con thì đến một lúc nào đó ta vẫn còn thấy chó ở Phú Quốc nhưng không phải là chó Phú Quốc
•Mất Khác: đó là do thiên tai, tai nạn giao thông … không đáng kể. Thiến chó đực là một thói quen của một số người nuôi chó, tuy mất mát từ nguyên do này không lớn lắm nhưng cũng cần được chú ý.
(còn tiếp)
Tư liệu : Trung Tâm Khuyến Nông và Khuyến Ngư Quốc Gia.
Đây là 1 trong những bài tham luận về chuyên đề bảo tồn vào ngày 6 tháng 3 tại Phú Quốc do Trung tâm Khuyến Nông -Khuyến ngư Quốc gia đã tổ chức .
Các bạn cũng có thể tham khảo thêm về các đề tài khác tại đường link sau:
http://forum.vietpet.com/showthread.php?t=21739
BẢO TỒN CHÓ PHÚ QUỐC GẮN VỚI DU LỊCH ĐẢO
Chó Phú quốc có trên đảo Phú Quốc từ hàng trăm năm nay, nhiều người cao tuổi ở đây nói rằng khi họ đến hoặc lớn lên đã thấy chó Phú Quốc hiện diện từ trước. Vậy chó Phú Quốc đã tồn tại từ rất lâu tại Phú Quốc, nhưng từ đâu mà có? Và sẽ còn tồn tại bao lâu nữa? Qua nghiên cứu điều tra trực tiếp trên chó, hoàn cảnh sinh sống của chúng tại Phú Quốc và mối liên hệ cư dân địa phương cũng như các tài liệu hiếm hoi, chúng tôi đúc kết thành mấy ý kiên sau:
1.Sự Tồn Tại và Môi Trường Sống Của Chó trước đây:
Phú Quốc là một hải đảo có khoảng cách không xa lắm đối với đất liền, địa hình chung của đảo là đất dốc với núi không cao lắm có rừng suối, sông nước ngọt, bờ biển với nhiều cá và hải sản khác. Dân trên đảo sống với hai nghề chính là chế biến nước mắm và khai thác đất rừng để làm vườn, rẩy, chủ yếu là trồng tiêu. Hiện nay hầu hết chó sống ở nông thôn cùng với người nông dân, cạnh bên rừng, bên rẩy, bên vườn, thích đi vườn, rẩy hoặc đi rừng săn thú với chủ. Đó là nơi ở và sinh hoạt truyền thống của chó Phú Quốc mà cũng chính là điều kiện địa lý này đã hình thành nên đặc tính độc đáo của chó Phú Quốc, và hàng trăm năm nay chúng đã duy trì và ổn định nòi giống. Đây là điều ta cần đặc biệt quan tâm. Tuy vậy hiện giờ có những mối đe doạ đến sự tồn tại của chúng. Những mối de doạ đó là gì?
Những Mối Đe Doạ: hiện nay chó Phú Quốc đang được rất nhiều người quan tâm, không chỉ những cư dân Phú Quốc mà thôi, mà cả những người từ phương khác đến thậm chí chỉ nghe mô tả mà đã thích. Chỉ với ý đó cũng làm cho ta thấy chó Phú Quốc phải có giá trị riêng của chúng. Mà cũng chính giá trị đó mà cho chúng có nguy cơ biến mất, nhất là gần đây các phương tiện thông tin liên lạc và các phương tiện giao thông phát triển nhanh, nên càng có nhiều người biết đến giống chó này, và họ cũng dễ đến Phú Quốc hơn để tiếp cận với chúng. Qua nghiên cứu trên nhiều lãnh vực tại Phú Quốc cũng như những vùng liên quan chúng tôi thấy có mấy đe doạ như sau:
Thạc sĩ Biện trong 1 chuyến đi khảo sát tại Đảo PQ (Ảnh Dingoo)
•Bán Chó Con: đây là nguy cơ thường xuyên và do con người chủ động rõ ràng, vì có rất nhiều người thích chó Phú Quốc nên họ tìm mua. Do đó gần đây đã có nhiều người môi giới để giới thiệu bán chó con, có cả những người mua chó của nông dân để bán lại, thậm chí tập trung chó sẵn khi nào có người cần là cung cấp ngay. Đây là mối đe doạ đáng ngại nhất là nguy cơ mất mát nghiêm trọng nhất mà đôi khi ta không thấy rõ hoặc không thấy trực tiếp vì chó vẫn còn ở Phú Quốc, vẫn sinh sản . Nhưng đàn chó còn lại sau khi bán chỉ là chó xấu vì những chó tốt đã bán đi đặc biệt là chó có xoáy, là tiêu chuẩn quan trọng nhất của chó Phú Quốc. Thực tế thì chó Phú Quốc khi hòa nhập vào đất liền rồi sẽ bị hoà tan đi. Trong điều kiện hiện nay số chuyến tàu và hàng không tăng lên, số những tổ chức cá nhân thu gom chó, săn lùng chó con cũng tăng lên, vì thế nguy cơ này chắc chắn đang lúc đến hồi báo động.
•Dịch Bệnh: bệnh chó là rất phức tạp và đa dạng, nhiều bệnh khi mắc phải mà không được trị thì dẫn đến cái chết. Dịch bệnh phải gây thiệt hại nhiều trên chó nhưng yếu tố này vẫn không làm chó tuyệt chủng mà qua lịch sử lâu đời cho thấy với sự sinh sản tự nhiên chó Phú Quốc vẫn duy trì được bầy đàn cho tới ngày nay, đặc biệt vẫn duy trì được đặc tính tốt của chúng. Tuy nhiên nếu ta khống chế được dịch bệnh thì có thể tăng đàn được
•Ăn Thịt: quán thịt chó ở đây có khá nhiều, mỗi ngày số chó bị giết thịt là dáng kể. Chó bị giết thịt thường là chó trửơng thành, các chó này được đưa đến đây từ hai nguồn chính, một là chó bị trộm đem bán, hai là do chủ đem bán vì những chó có tật xấu như chó cắn gà, vịt nuôi trong nhà, ăn trứng gà vịt trong ổ, đào gốc tiêu,, cắn người vô cớ.
•Sự Xâm Nhập Của Giống Khác: các giống chó khác được người nuôi nhập vào Phú Quốc sẽ có nguy cơ lai tạp với giống chó tại chỗ, đây là mối nguy cơ tiềm ẩn lâu dài. Một khi ta không kiểm soát được nguy cơ này cộng với việc bán chó Phú Quốc con thì đến một lúc nào đó ta vẫn còn thấy chó ở Phú Quốc nhưng không phải là chó Phú Quốc
•Mất Khác: đó là do thiên tai, tai nạn giao thông … không đáng kể. Thiến chó đực là một thói quen của một số người nuôi chó, tuy mất mát từ nguyên do này không lớn lắm nhưng cũng cần được chú ý.
(còn tiếp)
Tư liệu : Trung Tâm Khuyến Nông và Khuyến Ngư Quốc Gia.
